Van İli Merkezindeki 10-12.Sınıf Öğrencilerinde Narkotik Madde Kullanım Yaygınlığı


Abstract views: 536 / PDF downloads: 315

Authors

  • Adil YILMAYAN Doktora Öğrencisi, Bakü Devlet Üniversitesi Sosyal İlimler ve Psikoloji Fakültesi, adilyilmayan@hotmail.com

DOI:

https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol4iss3pp183-211

Keywords:

Lise türleri, lise öğrencileri, gençlik, madde kullanımı, narkotik madde

Abstract

Gençlerde narkotik maddenin kullanımı ve bununla alakalı davranışlar toplumun istikbali noktasından önemsenmesi gereken toplumsal bir sorundur. Gençlik bu maddeleri denemeye kalkma noktasından en tehlikeli bir çağ olarak kabul görülmektedir. Bunun için sigara, alkol ve narkotik madde kullanımıyla alakalı çalışmaların ekserisi daha samunmasız dönem olan ‘Gençlik’i merkeze almaktadırlar. Bu araştırmanın amacı, lise dönemi gençlerinde sigara, alkol ve narkotik madde kullanım yaygınlığının tesbit edilmesidir. Bu amaca yönelik, Van ili Merkezindeki 25 lisenin 10. ile 12.sınıflarında bulunan 2814 öğrenciye anket formu uygulanmış; araştırmanda madde kullanımı: lise 10.sınıf öğrencilerinde sigara %13,1, alkol %2,7, esrar %1,5, ekstazi %0,7, tiner-bali  %1,5, Akineton %0,5, kokain %0,8, eroin %0,8, amfetamin % 0,5, captagon %0,5, yeşil reçete %0,6 oranlarında; 12.sınıf öğrencilerinde sigara  %16,1, alkol %4,9, esrar %2,0, ekstazi %0,8, tiner-bali %1,4, akineton %0,4,  kokain %0,7, eroin %0,5, amfetamin %0,4;  captagon %0,4; yeşil reçete %0,5 oranlarında olduğu tespit edilmiştir. Lise 12. sınıf öğrencilerinde lise 10. sınıf öğrencilerine kıyasla sigara, alkol ve esrar kullanım yaygınlığı anlamlı olarak daha fazladır. Erkek Öğrenciler arasındaki sigara, alkol, esrar ve diğer narkotik madde kullanım nisbetleri kızlardan anlamlı olarak daha fazladır. Araştırmaya alınan Okul Türlerindeki öğrencilerde en fazla kullanılan maddeler %29,3’le sigara olup bunu %7,6 alkol, %3,6 esrar, %2,9 tiner-bali ve  %1,5’le ekstazi izlemektedir. Verilerede yaşam boyu en az bir kere madde kullanım oranı; Fen Lisesinde en az, Anadolu Lisesinde en yüksek olduğu; Meslek Liselerinde ise, yaşam boyu en az bir kere madde kullanım oranları Anadolu Lisesinden az, Fen Lisesinden de yüksek olmasına karşılık okul türleri arasındaki oranlarda da önemli bir anlamlılık bulunmamıştır. Öğrencilerin narkotik maddeyi temin ettiği yerlere kolay ulabilirliğinin madde kullanma oranındaki yükselmede önemli bir anlamlılık görülmüştür.

References

Ağırakça, A. (2000). Şamil İslam Ansiklopedisi. C.VIII. İstanbul: Şamil Yayınları.

Akbulut, İ. (1997). Ülkemizde uyuşturucu maddeler sorunu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası (İHFM), 55(3), 111-142.

Asan, Ö., Göka, E., Okay, İ. T., Tıkır, B. (2015). Bir AMATEM birimine başvuran alkol ve madde kullanım bozukluğu olan hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 16(1), 1-8.

Balcı, A. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Baygal. A. (2009). Alkol ve uyuşturucu madde bağımlılığı. Nurşen ADAK (Ed.). Sosyal Problemler Sosyolojisi Dünyadan ve Türkiye’den Örnekler içinde (s. 249-285). Ankara: Desen Ofset A.Ş

Buğdaycı, G. (2008). Üniversite öğrencilerinin sigara alkol ve madde kullanımı ve madde kullanımını etkileyen sosyal kültürel ve ekonomik süreçler: Sakarya üniversitesi örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Büyüköztürk, Ş., vd. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Çakır, D. (2011). Edirne’deki liselerde ve Trakya Üniversitesi öğrencilerinde alkol ve psikoaktif madde kullanımının yaygınlığı. (Uzmanlık Tezi). Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Salığı ve Hastalıkları ABD.

Demirhan, H. (1999). Denizli İli, Tavas İlçe merkezinde yer alan ortaöğrenim öğrencilerinde sigara, alkol ve uçucu madde kullanımı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, Halk Sağlığı A.B.D.

Dökmeci, G., Saltık, A., Dökmeci, İ. (1990). Edirne merkezinde halkın uyuşturucu ve non-medikal ilaç kullanımı epidemiolojisi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, (5.6.7 (Bileşik Sayı)), 93-103.

Dönmezer, S. (1981). Kriminoloji. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.

EMCDDA (2009). Avrupa'da uyuşturucu sorununun durumu hakkındaki 2009 Yıllık raporu, Lizbon. EMCDDA, Kasım 2009. Lüksemburg: Avrupa Toplulukları Resmi Yayınlar Bürosu, 2009 ISBN 978-92-9168-400-7

Ergenç, G., Yıldırım, E. (Ed.) (2007). Madde kullanımı önleme klavuzu. İstanbul: https://docplayer.biz.tr/332106-Madde-kullanimi-onleme-klavuzu.html

ESPAD (2007). Substance Use Among Students in 35 European Countries, Stockholm, Retrieved January 8, URN:NBN:se:can-2009-2

Evcin, U. (2011). Lise gençlerinin vakit geçirdiği ortamların madde kullanımı davranışı üzerindeki etkileri: Bayrampaşa Örneklemi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, Sosyal Bilimler Anabilim Dalı.

Fryar, CD., Merino, MC., Hirsch, R., Porter, KS. (2009). Smoking, alcohol use, and illicit drug use reported by adolescents aged 12-17 years: United States, 1999-2004. Natl Health Stat Report, (15):1-23. https://doi.org/10.1037/e623962009-001

IŞIK, H. (1982) Evrensel boyutlarıyla Uyuşturucu Madde ve Kaçakçılık Sorunu, Bunların Ulusal ekonomi ve Ulusal Güvenliğe etkileri. Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı yayınları. Güncel konular serisi, 8(3), 39-55.

Işık, M. (2013). Madde Kullanımı ve Stratejik İletişim. Ankara: SAGE Yayıncılık.

Johnston, LD., O’Malley, PM., Bachman, JG., Schulenberg, JE. (2010). Monitoring the future national results on adolescent drug use: Overview of key findings, 2010. (NIH Publication No.10- 7585). Bethesda, MD: National Institute on Drug Abuse.

Karakaş, N., Özer, A., Sazak Y. (2014) Sağlık hizmetleri meslek yüksek okulu öğrencilerinin sigara içme davranışları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi’inde sunulan bildiri, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı ABD, Edirne.

Karataşoğlu, S. (2013). Sosyal politika boyutuyla madde bağımlılığı. Türk İdare Dergisi, Sayı: 476. Ankara: İçişleri Bakanlığı Yayınevi.

Ögel, K. (2001) İnsan, Yaşam ve Bağımlılık. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.

Ögel, K. (2005). Madde kullanım bozuklukları epidemiyolojisi. Türkiye Klinikleri J Int Med Sci., I(47), 61-64.

Ögel, K., Çorapçıoğlu, A., Doğan, O., Sır, A., Tamar, M., Tot, Ş. ve ark. (2004). Türkiye’de dokuz ilde ilk ve ortaöğretim öğrencilerinde tütün, alkol ve madde kullanım yaygınlığı. Türk Psikiyatri Dergisi, 15:112-8.

Ögel, K., Ermağan, E., Eke, C. Y. ve Taner, S. (2007). Madde deneyen ve denemeyen ergen- lerde sosyal aktivitelere katılım: İstanbul örneklemi. Bağımlılk Dergisi, 8(1), 18-23.

Ögel, K., Tamar, D., Evren, C., Çakmak, D. (2000). İstanbul'da lise gençleri arasında sigara, alkol ve madde kullanım yaygınlığı. Klinik Psikiyatri, 3: 242-245.

Ögel, K., Taner, S., Eke, C. Y. (2006). Onuncu sınıf öğrencileri arasında tütün, alkol ve madde kullanım yaygınlığı: istanbul örneklemi. Bağımlılık Dergisi, 7(1), 18-23.

Sadock BJ. (2007) Maddeye Bağlı Bozukluklar. “Kaplan & Sadock’s Comprehensive Textbook of Psychiatry”, Sekizinci Baskı. Aydın H, Bozkurt A (editörler). İstanbul Güneş Kitabevi. s.1137-1318.

Sevil, H. T. (1998). Uyuşturucu Bağımlılığı Tanımlar Sorunlar Çözümler. Ankara: SABEV Yayınları.

Soysaldı, M. (2007). Gençliğimizi tehdit eden zararlı alışkanlıklar: Sigara, alkol ve uyuşturucu. ISSN: 1306-3111 e-Journal of New World Sciences Academy, 2(2) Article Number: C0006.

Taşdemir, M., Eker, H. H., Kitapçı, N. Ş., Topçu, İ. (2014) Ulusal ha lk sağlığı kongresi beyoğlu ilçesinde bulunan 9. sınıf öğrencilerinin tütün kullanımıyla ilgili bilgi, tutum, davranış ve değerlendirmeleri. 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi’inde sunulan bildiri, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı ABD, Edirne

Tuncer, A. (2011). Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti ve Kullanılmasına İlişkin Suçlar. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ardahan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Ünlü, A., Evcin, U. (2010). İstanbul’da liseli gencler arasındaki madde kullanım yaygınlığı ve demokrafik faktorlerin etkileri. Literatür Sempozyum Dergisi, 5.

Yıldız, E.U. (2009). İzmir Liselerinde Sigara, Alkol, Madde Kullanım Yaygınlığı Hazırlayıcı ve Koruyucu Faktörler. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Published

2020-06-19

How to Cite

Adil YILMAYAN. (2020). Van İli Merkezindeki 10-12.Sınıf Öğrencilerinde Narkotik Madde Kullanım Yaygınlığı. ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities, 4(3), 183–211. https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol4iss3pp183-211

Issue

Section

Articles