Zihinsel Gelişim İlkelerine Göre İlkokul Birinci Sınıf Matematik Ders Kitabındaki Etkinliklerin İncelenmesi


Özet Görüntüleme: 1021 / PDF İndirme: 663

Yazarlar

  • Hatice BOZKURT Gaziantep Şehit Nafi Kıvanç İlkokulu, Gaziantep, hatice.44.bzkrt@gmail.com ORCID NO: 0000-0001-8345-3950
  • Begüm ÖZMUSUL Gaziantep Üniversitesi, Nizip Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü bgmozmsl@gmail.com, ORCID NO: 0000-0003-0163-5406

DOI:

https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol5iss2pp129-143

Anahtar Kelimeler:

İlkokul 1 matematik ders kitabı- Bruner- Zihinsel gelişim ilkeleri- Etkinlik

Özet

Bu çalışmanın amacı ilkokul birinci sınıf matematik ders kitabında verilen etkinlikleri zihinsel gelişim ilkelerine göre incelemektir. Çalışmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Doküman olarak 2020-2021 eğitim-öğretim yılında devlet okullarında ders kitabı olarak kullanılan ilkokul matematik 1 ders kitabı kullanılmıştır. Veriler betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Betimsel analizlerde Bruner (1966)’da verilen zihinsel gelişim ilkeleri teorik çerçevesi kullanılmıştır. Bu çerçeve yardımıyla ders kitabında verilen etkinlikler eylemsel, imgesel ve sembolik düzey kodlarına göre sınıflandırılmıştır. İncelenen etkinliklerde bu temsillerden birisi, ikisi veya üçünün bir arada kullanım durumlarına bakılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre ders kitabında tüm öğrenme alanlarında daha çok imgesel düzeyde etkinliklerin olduğu sonucuna varılmıştır. İmgesel düzeyden sonra en çok sembolik düzeyde etkinliklerin olduğu görülmüştür. Eylemsel-imgesel düzeyleri içeren etkinliklerin en fazla geometri öğrenme alanında ve en az ise sayılarla işlemler alt öğrenme alanındaki kazanımlarında olduğu görülmüştür. Tüm öğrenme alanlarında eylemsel-sembolik düzeyleri içeren etkinliklere yönelik herhangi bir bulguya rastlanmamıştır. Birden fazla düzeyin bir arada olduğu etkinliklerin yaklaşık yarısı eylemsel-imgesel-sembolik düzeylerin birlikte olduğu etkinlikler olduğu sonucuna varılmıştır. Üç temsilin bir arada kullanıldığı etkinlikler öğrencilerin kavramı çok yönlü öğrenmelerine katkıda bulunabilir. Bu yönüyle Bruner’in zihinsel gelişim ilkelerindeki hiyerarşik sıra bu bulguyla örtüşmektedir. İlkokul 1. sınıf öğrencilerinin öğrenme sürecinin başında olmaları kaçınılmaz olarak hemen hemen her kazanımın onların zihinsel gelişim açısından Bruner’in modelindeki hiyerarşik düzeylerinin en alt basamağından başlanmasının daha uygun olacağı söylenebilir.

Referanslar

Björklund, C., & Ahlskog-Björkman, E. (2017). Approaches to teaching in thematic work: early childhood teachers’ integration of mathematics and art. International Journal of Early Years Education, 25(2), 98-111.

Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative research journal, 9(2), 27.

Bozkurt, A. (2012). Matematik öğretmenlerinin matematiksel etkinlik kavramına dair

algıları. Eğitim ve Bilim, 37(166), 101-115.

Bransford, J.D., Brown, A.L. & Cocking, R.R. (Eds.). (2000). How people learn: brain,

mind, experience, and school. Washington, DC: National Academy Press.

Bruner, J. (1966). Toward a theory of instruction. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Bruner, J. (1996). The culture of education. Harvard University Press.

Bruner, J. S., Olver, R. R., & Greenfield, P. M. (1966). Studies in cognitive growth. Wiley.

Çekirdekçi, S., & Toptaş, V. (2017). Bruner’in Zihinsel Gelişim İlkelerine Göre İlkokul Matematik Ders ve Çalışma Kitaplarında Geometri. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 2(2), 72-86.

Dienes, Z. P. (1967). Building up mathematics. London: Hutchinson Education.

Eisenmann, T., & Even, R. (2011). Enacted types of algebraic activity in different classes taught by the same teacher. International Journal of Science and Mathematics Education, 9(4), 867-891.

Even, R., & Olsher, S. (2014). Teachers as participants in textbook development: The Integrated Mathematics Wiki-book Project. In Mathematics curriculum in school education, 333-350. Springer, Dordrecht.

Gallenstein, N. L. (2005). Engaging Young Children in Science and Mathematics. Journal of Elementary Science Education, 17(2), 27-41.

Haggarty, L., & Pepin, B. (2002). An investigation of mathematics textbooks and their use in English, French and German classrooms: who gets an opportunity to learn what? British Educational Research Journal, 28(4), 567–590.

Haidar, D. A., Hutama, F. S., & Sunardi, S. (2019). Analyzing The Presentation of Geometry Material Based on Bruner's Theory in Mathematics Textbook. Al-Jabar: Jurnal Pendidikan Matematika, 10(2), 271-284.

Henningsen, M. & Stein, M.K. (1997). Mathematical tasks and student cognition: classroombased factors that support and inhibit high-level mathematical thinking and reasoning, Journal for Research in Mathematics Education, 28(5), 524-549.

Kolb, D. (1984). Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall

Lerman, S. (1989). Constructivism, mathematics and mathematics education. Educational Studies in Mathematics, 20(2), 211-223.

Martin, D. J. (2003). Elementary science methods: A constructivist approach (3rd ed.). Albany, NY: Thomson /Wadsworth.

Mas’ula, S., & Fauzan, A. (2019, November). Designing of Active-Iconic-Symbolic Problem Based Learning Model (PBM-ENIKSI) for elementary school. In Journal of Physics: Conference Series (Vol. 1387, No. 1, p. 012065). IOP Publishing.

MEB (2005). İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu: 6-8. Sınıflar. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.

Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2. Edition) CA: Sage. Thousand Oaks.

Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). İlkokul matematik dersi (1, 2, 3 ve 4. sınıflar) öğretim programı. Ankara: T.C. Millî Eğitim Bakanlığı.

Ocak, G. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Olkun, S. & Toluk Uçar, Z. (2007). İlköğretimde Etkinlik Temelli Matematik Öğretimi. Ankara: Maya Akademi.

Ozdem-Yilmaz, Y., & Bilican, K. (2020). Discovery Learning—Jerome Bruner. In Science Education in Theory and Practice (pp. 177-190). Springer, Cham.

Özmantar, M.F., Bozkurt, A, Demir, S., Bingölbali, E., & Açıl E. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin

Etkinlik Kavramına İlişkin Algıları, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 379-398.

Piaget, J. (1999). Çocukta zihinsel gelişim (H.Portakal, Çev.). İstanbul: Cem Yayıncılık.

Robson, C. (2009). Real world research: a resource for social scientists and practitioner researchers. Malden, MA: Blackwell.

Şahin, İ. (2010). Curriculum assessment: Constructivist primary mathematics curriculum in Turkey. International Journal of Science and Mathematics Education, 8(1), 51-72.

Seven, S. (2001). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitapları Hakkında Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri.” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.

Smith, S. S. (2001). Early childhood mathematics (2nd ed.). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.

Steffe, L. P., & Gale, J. E. (Eds.). (1995). Constructivism in education. Psychology Press.

TDK. Türk Dil Kurumu sözlüğü ([Online] http://tdkterim.gov.tr/bts/ adresinden 17.05.2011

tarihinde indirilmiştir.)

Wiwin, T. T., & Mogi, Y (2017). An Analysis of Representation Forms in Learning Mathematics on The Topic of Cuboıd’s Volume (pp. 58-71). Proceedings the 2017 International Conference on Research in Education - Sanata Dharma University.

İndir

Yayınlanmış

2021-06-16

Nasıl Atıf Yapılır

BOZKURT, H., & ÖZMUSUL, B. (2021). Zihinsel Gelişim İlkelerine Göre İlkokul Birinci Sınıf Matematik Ders Kitabındaki Etkinliklerin İncelenmesi. ISPEC Uluslararası Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(2), 129–143. https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol5iss2pp129-143

Sayı

Bölüm

Articles