HALK BİLİMİ FOLKLOR’UN YA DA FOLKLORİK ÖĞELERİN, TÜRK HEYKEL SANATINDAKİ YERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA ÇALIŞMASI
Özet Görüntüleme: 362 / PDF İndirme: 333
DOI:
https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol4iss2pp43-58Anahtar Kelimeler:
Folklor, Halk Bilimi, Türk, Heykel, HeykeltraşÖzet
Türk sanatında folklorik öğeler arama düşüncesi ile yola çıkılan bu çalışmada görülmüştür ki, özellikle Türk resim sanatında, heykel sanatına oranla daha fazla makale ve kitaplara ve halk bilimi olarak da bilinen folklora ait unsurlara ulaşılabilmiştir. Resimde özellikle Anadolu halkı, toplumsal ve günlük konular, gelenek ve görenekler, köy, köylü hayatı, köy kadınları ve çocuklar gibi temalara ait çok sayıda resim örneğine rastlanmıştır. Heykel sanatında bir konu belirleme çabası, çoğunlukla olduğu gibi işleri zorlaştıran bir uğraşa dönüşebilmektedir; kaynakların az olması, heykel sanatıyla ilgili hep aynı kaynakların varlığı ve kaynaklara ulaşmada kimi zaman sıkıntı çekme ve elbette heykelde çalışma yapan kişilerin daha az olması bunu tetikleyen unsurlar arasındadır. Bu konuyu oluştururken bulunan araştırma kaynakları, bizleri kendi kendine yönlendirmiş, ilk etapta heykel sanatçılarımızın tarihsel sıralaması göz önünde bulundurulmak istense de, çalışmaya folklorik bir düzlem üzerinden başlanmasına karar kılınmıştır. Böylelikle ister istemez heykel sanatında tarihsel sıralamadan çıkılmaktadır. Bir konu üzerine değinen heykel sanatçısı, daha sonra hayli hazırda ismi geçmiş iken başka hangi folklorik temayı işlediyse ona geçilmiş, çalışma da bu girift düzlem üzerine dizayn edilerek devam ettirilmiştir.
Referanslar
Ada, Serhan, vd, (2002). Bihrat Mavitan’ın Kitabı “Heykel”, Ankara: Nurol Yayıncılık.
And, Metin, (1974). Çıplak Resim, İslam Halifelerinin Saraylarında da Yer Almış, Ancak Hiçbir Zaman Yasaklanmamıştır, Milliyet Sanat Dergisi, (109), İstanbul, s. 18-20.
Akyüz, Kenan, (2000). Modern Türk Edebıyatının Ana Çızgılerı (1860-1923), İnkılap Kitabevi.
Alangu, Tahir, t.y. Türkiye Folklorü El Kitabı, İstanbul: Adam Yayınları.
Antmen, Ahu (2006). Bellek ve Ölçek, Modern Türk Heykelinin 15 Sanatçısı, 9 Kasım 2005, İstanbul Modern Sanat Müzesi Sergi Kataloğu. İstanbul, s. 135-136.
Celil, Ender ve Okay, Orhan, (2003-4). Heykeltraş-Ressam, Para, Pul ve Madalya Modelcisi-İstiklal Madalyasının Heykeltraşı Mesrur İzzet Bey (Ahmet Mesrur Durum)-(1873–1952), Ankara: Türk Nümizmatik Derneği Yayınları.
Çatalhöyük Ana Tanrıça Heykelciği. (http://www.jameskettlewell.com/willendorf.html, (Erişim:08.05.2019).
Demir, Hiclal, (2013). Modern Zamanlarda Bir Ashâb-ı Kehf Yorumu: Ayışığı Sofrası, Turkish Studies , 8(1), Kış, Ankara, s. 1229-37.
Engin, Aydın, (2009). Heykel Oburu, “Mehmet Aksoy Kitabı”. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları .
Erzen, Jale Nejdet (1996). Mehmet Aksoy, Bilim Sanat Galerisi, s.40.
Fıratlı N ve Meriçboyu, Y., (1970). Küçük Plastik Eserler-Heykelcikler, Türkiyemiz (4 aylık Sanat Dergisi), (1), Haziran, s. 16.
Giray, Kıymet, (1999). Osmanlı İmparatorluğu’nda Heykel Sanatının Gelişim Çizgisi, Osmanlı Ansiklopedisi, (Kültür ve Sanat), 11, Ankara, s. 491–95.
Kabak, Turgay, (2918). Dadaloğlu’nun Şiirlerine Ekoeleştirel Bir Yaklaşım, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 11(21), s. 36-47.
Kınaytürk, Hamit, (1990). Heykeltıraş Hüseyin Gezer’le Söyleşi, Sanat Çevresi, Nisan (138), s10-13 .
Köksal, Ahmet, (1983). Resim ve Heykel Sanatımızda 100 Yıl, Milliyet Sanat Dergisi, (68), İstanbul , s. 32-35.
Kurkman, Garo, (2004). Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermeni Ressamlar 1600-1923, (C. I-II). İstanbul: Matusalem
Mavitan, Bihrat. (2004). Heykel-anıt, (Tan’dan Mavitan’a Tane Tane Heykeller Sergi; 27 Ekim-5 Aralık 2004) Sergi Katoloğu, İstanbul.
Metin Yurdanur Anıt Heykeller Sergisi, (2011). Ege Ünv.Yayınları: (Devlet Sanatçısı Heykeltraş Metin Yurdanur Anıt Heykeller Sergisi, “Biz Anadoluyuz,Biz Halkız,Biz Cumhuriyetiz”
EgeÜnv.Yayınları2011:file:///C:/Users/SNTR/Downloads/An%C4%B1t.pdf:http://acikerisim.ege.edu.tr:8081/jspui/handle/11454/403 ) : (Erişim: 10.05.2019).
Oral, Zeynep (1993). Skylife, (4), s.42 .
Örnek, V., Sedat, (1977). Türk Halk Bilimi, Ankara: Türkiye İş Ban Kültür Yayınları (4), 1977, s.15.
Özgür, Altürk, (2013). Cumhuriyet Dönemi Türk Heykel Sanatında Gelenek Olgusu (1923-1950), Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bil.Enstitüsü, Güzel sanatlar Eğitimi ABD,Resim-İş Eğitimi Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Van.
Özkarakoç , Özcan ve Tükel, Didem, (2013). Hüseyin Anka İle Görünenin Ötesindeki Gerçekliğe Uzanan Bir Serüven: Mimar Sinan Heykeli, İDİL, 2 (6 ), s.47-59.
Öztelli, Cahit, (1959). Türk Klasikleri:1, Karacaoğlan (Hayatı-Sanatı-Şiirleri), İstanbul : Varlık Yayınevi.
Renda, Günsel, (2002). Osmanlılarda Heykel, Sanat Dünyamız, (Üç Aylık Kültür ve Sanat Dergisi), (82), İstanbul: YKY, Kış, s. 138-145.
Sergi, (2010). Mehmet Aksoy Heykel Sergisi Ekim –Aralık 2010: http://www.evin-art.com/exhibitions/98-serpent-tales-mehmet-aksoy-sculpture-exhibition (Erişim: 08.05.2013).
Sergi,(2010). Yılan Hikâyeleri, Mehmet Aksoy Heykel Sergisi (21 Ekim 2010, Perşembe - 4 Aralık 2010, Cumartesi 2010).
Şenyapılı,Önder, Otuz Bin Yıl Öncesinden Günümüze Heykel Sanatı, Ankara: Metu Pres Yayınları.
Thalasso, Adolphe, (1988). L’Art Otoman- Les Peintres de Turquie, İstanbul.
Uzun Aydın, Derya, (2015). Osmanlıda Gayrimüslim Heykeltraşlar, I. Uluslar ası Sanat Araştırmaları Sempozyumu (8-11 Nisan 2015), Çukurova Üniversitesi Adana, s.127-135.
Yakıcı, Ali, (2007). Halk Anlatılarında Yer Alan Köroğlu Tipleri ve Âşık Köroğlu’nun bu Tipler Arasındaki Yeri, Millî Folklor, 19(76), s.113-123.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2020 ISPEC Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.