Madde Bağımlısı Bireylerin Bazı Kişisel Özelliklerine Göre Bağımlılık Şiddetlerinin İncelenmesi


Özet Görüntüleme: 257 / PDF İndirme: 215

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10436027

Anahtar Kelimeler:

Madde Bağımlılığı- Bağımlılık Şiddeti- Ebeveyn Özellikleri- Kişisel Özellikler

Özet

Madde kullanımı ülkemizde ve tüm dünyada toplumsal, ekonomik, hukuki, tıbbi ve psikolojik açıdan problem oluşturarak, ülkelerin temel sorunu haline gelmektedir. Bu doğrultuda araştırmada Madde bağımlısı bireylerin bazı kişisel özelliklerine göre bağımlılık şiddetlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden biri olan korelasyonel model kullanılmıştır. Araştırmanın evreni 18 yaş ve üstü Madde Bağımlısı bireylerden oluşmuştur. Bu araştırmada amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak evrenden örneklem seçilmiştir. Ölçekler katılımcılara Adana Dr. Ekrem Tok Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi AMATEM’ de yüz yüze verilmiştir. Tanılı 168 birey ile görüşülmüştür. Araştırma amaçları doğrultusunda oluşturulan anket formunda Kişisel Bilgi Formu ve BAPİ yer almıştır. Araştırma verilerinin analizinde veri seti normal dağılıma uymadığından dolayı parametrik olmayan testler kullanılmış olup, Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis H testi yapılmıştır. Madde bağımlısı katılımcıların sosyo-demografik özellikleri, ebeveynlerinin bazı özellikleri ve madde kullanımına ilişkin bazı özelliklerinin dağılımı frekans analiziyle saptanmıştır. Katılımcıların cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim, aile öyküleri incelendiğinde bağımlılık şiddetlerinin değiştiği yönünde bulgular elde edilmiştir

Referanslar

Akfert, K.S., Çakıcı, E. ve Çakıcı, M., (2009). Üniversite öğrencilerinde sigara alkol kullanımı ve aile sorunları ile ilişkisi, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10:40-47

Aksoy, K. (2006). Lise öğrencilerinin bağımlılık yapan maddelere ilişkin tutumları ve bu tutumlara etki eden değişkenlerin incelenmesi (Tez No. 209615) [Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Albal, E. (2019). Madde Bağımlılarında Şema ve Psikolojik Esneklik Yaklaşımlarının Madde Bağımlılığı Şiddetine (Tez No. 545019) [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi] YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Aldemir, E. (2019). Bağımlılık Epidemiyolojisi. Bağımlılık Tanı, Tedavi, Önleme. İstanbul: Gülmat Matbaacılık.

Aras, Ş., Günay, T., Özan, S. ve Orçın, E. (2007). İzmir ilinde lise öğrencilerinin riskli davranışları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8, 186-196.

Asan, Ö., Tıkır, B., Okay, İ. T., ve Göka, E. (2015). Bir AMATEM birimine başvuran alkol ve madde kullanım bozukluğu olan hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 16(1), 1-8.

Bilici, R., Uğurlu, G. K., Tufan, E., Güven, T., ve Uğurlu, M. (2012). Bir bağımlılık merkezinde yatarak tedavi gören hastaların sosyodemografik özellikleri. Fırat Tıp Dergisi, 17(4), 223-227

Bircan, S., Erden, G. ve Vatansever, M. (2019). Madde kullanım bozukluğu olan genç yetişkinlerin algıladıkları aile ortamı: Karşılaştırmalı bir çalışma. 7(14), 52-67. DOI: 10.7816/nesne-07-14-04

Boden, M.T., & Thompson, R. J. (2015). Facets of emotional awareness and associations with emotion regulation and depression. Emotion, 15(3), 399–410.

Bulut, M., Savaş, H. A., Cansel, N., Selek, S., Kap, Ö., Yumru, M., ve Vırıt, O. (2006). Gaziantep Üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastalarin sosyodemografik özellikleri. Journal of Dependence, 7, 65-70.

Butt, M.M., Watson, R.J., Rohner, R.P. et al. (2022). Memories of Parental Rejection in Childhood and Current Psychological Maladjustment Predict Substance Abuse in a Collectivist Religious Country. J Child Fam Stud 31, 2608–2617 https://doi.org/10.1007/s10826-022-02323-z

Bülbül, K., & Odacı, H. (2018). Lise öğrencilerinde umutsuzluk, bağlanma stili ve aile yapısının madde kullanma eğilimini yordama gücü. Klinik Psikiyatri Dergisi, 21(4), 360-369.

Caspers, K. M., Remi, J., Douglas, L., Rebecca, Y., & Beth, T. (2005). Contributions of attachment style and perceived social support to lifetime use of illicit substances. Addictive Behaviors, 30(5).

Danışmaz Sevin M., Erbay E. (2021). Eroin arkadaşlığı: çevresi içerisinde birey perspektifi ile madde bağımlılarının yaşam deneyimleri. Bağımlılık Dergisi. 22(1): 65-75.

Dar, M. (2019). Madde bağımlılığı tedavi sürecinde aile işlevselliğinin rolünün incelenmesi. (Tez No. 613965) [Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Dilbaz, N. (2012). Madde bağımlılığında korunma ve tedavi ilkeleri. Madde bağımlılığı tanı ve tedavi kılavuzu el kitabı. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Erginbay, Ş. (2014). Ortaokul 5 ve 8. sınıflarda algılanan anne-baba tutumları ve ailelerin çocuk yetiştirme stillerinin akademik başarıya etkisi. (Tez No. 367993) [Yüksek lisans tezi, Fatih Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Ertüzün, E., Uyaroğlu, A. K., Demirel, B., & Kocak, E. (2016). boş zaman aktivitelerinin madde bağımlılığı sürecindeki rolüne ilişkin nitel bir çalışma. Spor Bilimleri Dergisi, 27(2), 49-58.

Evren, C. ve Çakmak, D. (2001), Alkol ve Madde Kullananların özellikleri: 2000 Yılına ait AMATEM’e Yatan Hasta Verilerinin İncelenmesi. Düşünen Adam; 14, 142-149.

Falker, CG, Stefanovics, EA, Rhee, TG ve diğerleri. Kadınların Madde Kullanım Bozukluğu Tedavi Hizmetleri Kullanımı: Oranlar, İlişkiler ve Erkeklerle Karşılaştırmalar. Psychiatr Q 93, 737–752 (2022). https://doi.org/10.1007/s11126-022-09989-0Görgülü, T. (2020). Tedavi motivasyonu

ve özyeterliliğin geliştirilmesinde psikososyal grup çalışmaları ne kadar etkili? Madde kullanıcılarıyla deneysel bir çalışma. Arch Neuropsychitry, (57), 241- 247

Görgün, S., Tiryaki A. ve Topbaş, M. (2010). Üniversite öğrencilerinde madde kullanma ve anneye bağlanma biçimleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11,305- 312.

Gritsenko, V., Skugarevsky, O., Konstantinov, V. et al. (2021). COVID 19 Fear, Stress, Anxiety, and Substance Use Among Russian and Belarusian University Students. Int J Ment Health Addiction, 19, 2362–2368 https://doi.org/10.1007/s11469-020-00330-z

Güvaç, A, Z. (2019). Madde kullanım bozukluğu tedavisi gören bireylerin bağımlılık profili ve tedavi motivasyonların belirlenmesi. (Tez No. 612134) [Yüksek lisans tezi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Hogan, M. J. (2000). Diagnosis and treatment of teen drug use. Medical Clinics of North America, 84, 927-966.

Karaca, İ. (2010). Aile içi iletişimin, ortaöğretim öğrencilerinin madde bağımlılığına etkisi: Elazığ Örneği. (Tez No. 374402) [Yüksek Lisans Tezi,

Fırat Üniversitesi] YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Karadeniz, H., Birincioğlu, İ., Çetin Ketenci, H., & Karabacak, V. (2018). Doğu Karadeniz Bölgesinde Uyuşturucu Madde Kullanımının Değerlendirilmesi (2010-2013). Karadeniz Chemical Science And Technology, (2), 32-36.

Kassem, N. (2019). Tercih Maddesi ve Bağımlılık Şiddetine Bakılarak Bağımlılarda Yaşama Son Verme Düşüncesi Yoğunluğunun Araştırılması. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi Kongre Özel Sayı, 36-39. DOI: 10.35365/ctjpp.19.special1.10

Keniş, D., ve Çekin, N. (2015). Adana ilinde denetimli serbestliğe tabi çocukların aile değerlendirmesi. Adli tıp tezli yüksek lisans programı yüksek lisans tezi, Adana.

Kılıç H.G. (2007). Bazı demografik değişkenler ve anne baba tutumlarına göre madde bağımlısı bireylerin anne baba bağlılıkları ilişkisinin incelenmesi. (Tez No.220603) [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Koçhan, K., & İlhan, T. (2015). Erbaş/erlerin ebeveyne bağlanma stilleri, depresyon düzeyleri ve stresle başa çıkma stillerinin madde kullanımı açısından incelenmesi.

Koçhan K. (2014). Madde kullanan ve kullanmayan erbaş/erlerin ebeveyne bağlanma, depresyon düzeyleri ve stresle başa çıkma stillerinin incelenmesi. (Tez No. 378568) [Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi] YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Köroğlu, E. (2015). Psikiyatri Sözlüğü. Hekimler Yayın Birliği.

Kuyumcuoğlu, S., (2019). Karadeniz bölgesi'nde alkol kullanan bireylerin psikolojik semptomları ve aleksitimi düzeyleri aralarındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Üsküdar Üniversitesi]

Lambert Passos SR, Alvarenga Americano do Brasil PE, Borges dos Santos M.A., (2006) Costa de Aquino MT. Prevalence of psychoactive drug use among medical students in Rio de Janeiro. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology.;41(12):989-96.

Larson, P. S., Bergmans, R. S. (2022). Impact of the COVID-19 pandemic on temporal patterns of mental health and substance abuse related mortality in Michigan: An interrupted time series analysis, The Lancet Regional Health- Americas, 10, 100218, https://doi.org/10.1016/j.lana.2022.100218.

Layman, H.M., Thorisdottir, I.E., Halldorsdottir, T. et al. (2022). Substance use among youth during the covıd-19 pandemic: a systematic review. Curr Psychiatry Rep 24, 307–324 https://doi.org/10.1007/s11920-022-01338-z

McHugh R.K., Votaw V.R., Sugarman D.E., Greenfield SF. (2018). Sex and gender differences in substance use disorders. Clin Psychol Rev, 66: 12-23.

Mutlu, E. A., & Öztürk Sarıkaya Ö. (2019). Evaluation of sociodemographic data in patients treated in an alcohol and drug addiction treatment center (ASATC) clinic (tur). Journal of Clinical Psychiatry, 22(3), 276-285.

Nebioğlu, M., Yalnız, H., ve Geçici, Ö. (2013). Opiyat bağımlılarında diğer maddelerin kullanımı ve sosyodemografik özellikler ile ilişkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12(1), 35-42.

Neppl, T. K., Diggs, O. N., & Cleveland, M. J. (2020). The intergenerational transmission of harsh parenting, substance use, and emotional distress: Impact on the third-generation child. Psychology of Addictive Behaviors, 34(8), 852–863.

Oğuz, F., Özçelik, A. D. (2018). Ergenlerde algılanan anne baba tutumu ile madde bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası

Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of International Social Research. 11(58).

Ögel, K. (2010). Sigara, alkol ve madde kullanım bozuklukları: Tanı, tedavi ve önleme. Yeniden Yayınlar.

Ögel K, Karadağ F., Evren C., ve Gürol D.T. (2012) Bağımlılık profil indeksi (BAPİ) uygulama Rehberi. Yeniden Yayınları

Öngel-Atar, A., Yalçın, Ö., Uygun, E., Çiftçi Demirci, A., ve Erdoğan, A. (2016). Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerde aile işlevlerinin, çift uyumunun ve anne baba tutumunun değerlendirilmesi. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi, 53(1).

Polak K, Haug NA, Dillon P, Svikis DS. Substance Use Disorders in Women. Psychiatr Clin North Am. 2023 Sep;46(3):487-503. doi: 10.1016/j.psc.2023.04.006. Epub 2023.

Richert, T., Anderberg, M. & Dahlberg, M. (2020). Mental health problems among young people in substance abuse treatment in Sweden. Subst Abuse Treat Prev Policy, 15, 43 https://doi.org/10.1186/s13011-020-00282-6

Rosenstein, D. S., & Horowitz, H. A. (1996). Adolescent attachment and psychopathology. Journal of Consulting Clinical Psychology, 64(2).

San, A., Erensoy, H., Aytaç, H.M., Berkol, T.D. (2020). Üniversite öğrencilerinde depresyon düzeylerinin, madde kullanımları ve aile tutumları ile ilişkisi. Bağımlılık Dergisi, 21, 1-12. 21.

Savaşan, A., Engin, E., ve Ayakdaş, D. (2013). Bir AMATEM kliniğinden taburcu olan bağımlı hastaların yaşam tarzı değişiklikleri ve nüks durumları. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(2), 75-79.

Seedat S, Scott KM, Angermeyer MC, Berglund P, Bromet EJ, Brugha TS, Demyttenaere K, de Girolamo G, Haro JM, Jin R, Karam EG, Kovess-Masfety V, Levinson D, Mora MEM, Ono Y, Ormel J, Pennell BE, Posada-Villa R, Sampson NA, Williams D, Kessler RC. (2009). Cross-national associations between gender and 49 mental disorders in the World Health Organization World Mental Health Surveys. Arch Gen Psychiatry, 66(7): 785-795. 85.

Sljivo, A., Smailbegovic, F.G., Mulać, A., Dadic, I., Kubat, A., & Sirucic, I. (2022). Mental Health and Substance Abuse Among the Bosnia and Herzegovina Student Population During the COVID-19 Outbreak. Mater Sociomed. 34(1), 8-13. http://www.orcid.org/0000-0003-2865-0446

Şaşmaz, T., Buğdaycı, R., Toros, F., Kurt, A. Ö., Tezcan, H., Öner, S. ve Çamdeviren, H. (2006). Ergenlerde alkol içme prevalansı ve olası risk faktörleri: Kesitsel bir çalışma. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 5(2), 94-104.

Tekalan A. (2012) Uyuşturucu Maddelere Genel Bir Bakış. Yeşilay, Bağımlılık Tedavisi, Aylık Sağlık, Eğitim ve Kültür Dergisi.; 87:32. 23

Topgül, M. Y., (2022). Rize ilinde alkol ve madde kullanım bozukluğu nedeniyle ayaktan tedavi edilen hastalarda dürtüsellik ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Tez No. 715923) [Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp

Ulukoca N, Gökgöz Ş, Karakoç A. (2013). Prevalence of Tobacco, Alcohol, and Substance use in Kırklareli University Students. Fırat Tıp Derg/Firat Med J; 18(4): 230-234

United Nations Office On Drugs And Crime (UNODC), (2018). Unıted Nations Office on Drugs and Crime.

United Nations Office On Drugs And Crime (UNODC), (2019). World drug report 2019. vienna: United Nations office on drugs and crime. https://wdr.unodc.org/wdr2019/en/exsum.html

Uzbay, İ. T. (2018). Hazdan Bağımlılığa: İnsan Neden Bağımlı Olur? İstanbul: Destek Yayınları.

Yıldırım, Z. ve Sütçü, S. (2016). Effectiveness of Cognitive Behavioral Group Therapy for the Treatment of Substance-Related Disorders: A

Systematic Review. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8 108-128.

Zolopa, C., Burack, J.A., O’Connor, R.M. et al. (2022). Changes in Youth Mental Health, Psychological Wellbeing, and Substance Use During the COVID-19 Pandemic: A Rapid Review. Adolescent Res Rev 7, 161–177 https://doi.org/10.1007/s40894-022-00185-6

Wedekind, D., Bandelow, B., Heitmann, S., Havemann-Reinecke, U., Engel, K. R., & Huether, G. (2013). Attachment stlyle, anxiety coping, and personality-styles in withdrawn alcohol addicted ımpatients, substance abuse treatment, prevention and policy. substance abuse,

Treatment,Prevention and Policy, 8(1).

İndir

Yayınlanmış

2023-12-28

Nasıl Atıf Yapılır

ANAR, B., & SUBAŞI HARMANCI, B. (2023). Madde Bağımlısı Bireylerin Bazı Kişisel Özelliklerine Göre Bağımlılık Şiddetlerinin İncelenmesi. ISPEC Uluslararası Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, 7(4), 850–865. https://doi.org/10.5281/zenodo.10436027

Sayı

Bölüm

Articles