“Aidiyet” Ve “Biz” Duygusu Açısından Futbola Sosyolojik Bir Bakış: Kimlik, Fanatizm Ve Milli Duygular Bağlamında Futbol


Özet Görüntüleme: 223 / PDF İndirme: 145

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10436255

Anahtar Kelimeler:

Duygular- Futbol- Aidiyet hissi- Fanatizm- Ulusal heyecanlar

Özet

Futbol, kolektif bir spor dalı olmasıyla birçok toplumda en yaygın spor haline gelmiş ve modern spor kültürünün biçimlenmesinde işlev üstlenmiştir. Futbol dünyada olduğu gibi Türkiye’de de en yaygın spordur. Seyir ve taraftarlık niteliğiyle bir kimlik biçimi olarak diğer spor dallarından farklılaşmıştır. Oynayan sayısının çok ötesine uzanan kitlesel taraftarlık olgusunun, her türlü insan duygusunun yansıma alanı olduğunu gözlemlemek mümkündür. Bu çalışmada futbol, duygular bağlamında incelenmiştir. Topluluklara hitap eden bir spor olan futboldaki duygu biçimleri özdeşleşme, aidiyet/kolektif kimlikler, fanatizm ve milli heyecanlar eksenindeki görünümleri açısından sorunsallaştırılmıştır.  Tutku, heyecan, özveri, sevinç, mutluluk, üzüntü, öfke, saldırganlık gibi temel duygular ve ulusal heyecanlar futbolda geniş kitleler bağlamında ortaya çıkmaktadır. Çeşitli sosyal grupların ve her yaştan bireyin futbolla toplumsallaşma biçimlerini gözlemleyerek, futbolun aynı zamanda hayata dair yaşanan her türlü duygunun yansıdığı bir toplumsal alan olduğunu ileri sürmek mümkündür.

Referanslar

Alver, K. (2010). Mahalle: Mekân ve hayatın esrarlı birlikteliği. İdealkent,(Sayı 2), Aralık 10,ss. 116-139.

Alver, K. (2018). Yerli yerinde, İstanbul:İz Yayıncılık.

Atabek, E. (2006). Türk futbolunun psikolojik, sosyolojik açıdan ve sağlık yönlerinden incelenmesi.(Türk Futboluna Yapısal Bakış Sempozyumu), (1. Baskı), 8-9 Mayıs, İstanbul Haliç Üniversitesi, İstanbul: 155.

Belge, M. (2017). Tarihten güncelliğe.(5.Baskı), İstanbul: İletişim Yayınları.

Bilgin, N. (2000). Sosyal psikolojiye giriş.(3.Basım). İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.

Boniface, P. (2007). Futbol ve küreselleşme. (Çev: Yerguz, İ.). İstanbul: NTV Yayınları.

Bora, T. Erdoğan, N. (2009). “Dur Tarih, Vur Türkiye”:Türk Milletinin Milli Sporu Olarak Futbol, Futbol ve kültürü(iç). (Der:Horak, R.,Reiter, W., Bora,T. ). (5.Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.

Bora, T. (2013). Karhanede romantizm: Futbol yazıları.(İkinci Baskı). İstanbul:İletişim Yayınları.

Critchley, S. (2018). Futbol düşünürken aslında ne düşünürüz?. (Çev:Tecimen, O.).(1.Baskı). İstanbul: Metis Yayınları.

Çupi, İ. (2002). Futbolun ölümü.(1.Baskı). İstanbul:İletişim Yayınları.

Derwall, J. (2004).Futbol basit bir oyun değildir. (Çev:Engin, A.,Kuruyazıcı, H.).(Birinci Basım). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.

Doğan, Y. (1989). Fenerbahçe cumhuriyeti. (2.Basım). İstanbul:Tekin Yayınevi.

Ergen, E. (2004). Spor bilimleri ve hekimliği yazıları.(1.Basım). Ankara:Nobel Yayınları.

Erkal, M., Güven, Ö., Ayan, D. (1998). Sosyolojik açıdan spor. (Genişletilmiş 3.Basım). İstanbul:Der Yayınları.

Fişek, K. (1985). 100 soruda Türkiye spor tarihi.İstanbul: Gerçek Yayınevi.

Foroughi, B., Nikbin, D., Hyun, Sunghyup S., Iranmanesh, M. (2016).Impact of core product quality on sport fans’ emotions and behavioral intentions. International Journal Of Sports Marketing and Sponsors, Vol. 17, No.2, 110-129.

Forsyth, D. R. (2010).Group Dynamics.(Fifth Edition).Wadsworth.

Fromm, E.(2008). Sevginin ve şiddetin kaynağı.(Çev:Salman, Y.,İçten, N.), (7.Baskı). İstanbul: Payel Yayınevi.

Galeano, E. (2008). Gölgede ve güneşte futbol. (Çev: Önalp, E.,Kutlu, M.N.), (4. Basım). İstanbul: Can Yayınları.

Gökaçtı, Mehmet Ali (2008). Bizim için oyna: Türkiye’de futbol ve siyaset.(1. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.

Gökalp, E.,Panagiotou, N. (2008). Futbol!oyun mu, savaş mı? Türkiye-Yunanistan futbol maçlarının iki ülke basınındaki temsili ve milliyetçilik söylemi. Uygun adım medya: Bir bilinç körleşmesi(iç). (Ed:Cangöz, İ.).Ankara:Ayraç Kitabevi.

Gümüş, S. (2000). Futbol ve biz. İstanbul:Can Yayınları.

Hagger M.,Chatzisarantis N. (2005). The social psychology of exercise and sport. Open University Press, McGrawHill.

Hanin, Y. (2007). Emotions in Sport: Current issues and perspectives. Handbook of sport psychology.(Eds: G.Tenenbaum&R.C. Eklund). (3rd ed), Hoboken, NJ:John Wiley&Sons.

Hobsbawm, E. (2008). Küreselleşme, demokrasi ve terörizm. (Çev: Akınhay, O.). (1.Basım). İstanbul: Agora Kitaplığı.

Hobsbawm, E. (2010). Milletler ve milliyetçilik. (Çev: Akınhay, O.). (4.Basım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Jarvie, G. (2006). Sport, culture and society.(First published). London and New York: Routledge.

İlhan, A. (2018). Hangi sağ. (2.Basım). İstanbul:Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Jones, M.V. (2003). Controlling emotions in sport. The Sport Psychologist, 17, 471-486.

Ionescu S.,Voicu S., Gabor R. (2010). Sociological aspects of the ultras phenomenon in the city of Timisoara. Journal of Physical Education and Sport, 26(1), March, s.66-69.

Kağıtçıbaşı, Ç.,Cemalcılar, Z. (2014). Dünden bugüne insan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş.(16.Basım), İstanbul: Evrim Yayınevi.

Kapuscinsky, R. (2000). Futbol savaşı. (Çev:Güven, G.Ç). İstanbul:Om Yayınevi.

Kerr, John H.,Etc. (2005). Emotional dynamics of soccer fans at winning and losing games. Personality and Individuals Differences, Volume 38, Issue 8, pp.1855-1866.

Kırca, A. (2000). Futbol hayattır.(3.Basım). İstanbul: Can Yayınları.

Konter, E. (2006). Spor psikolojisi el kitabı. Nobel Yayınevi.

Kozanoğlu, C. (1996). Türkiye’de futbol: Bu maçı alıcaz!.(1. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.

Köknel, Ö. (2005). Kaygıdan mutluluğa kişilik.(17.Basım).İstanbul:Altın Kitaplar.

Köknel, Ö. (2013). Şiddet dili.(Birinci Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.

Naidenova, I.,Parshakov, P., Paklina, S.(2020). Determinants of football fans’ happiness: Evidence from facial emotion recognition. Journal of Happiness Studies,

Springer, vol. 21(3), pages 1103-1116, March.

Nesin, A. (2021). Gol kralı.(Onuncu Basım). İstanbul:Nesin Yayınevi.

Norum, R., Alexander, P., Bradley, S., Marsh, P. (2008). Football passions: Report of research conducted by The Social Issues Research Centre(SIRC), Commissioned by Canon. http://www.sirc.org/football/football_passions.shtml.

Ruehl, M. (2010). Fan identity and identification drivers-stoking the flames of the phoenix. A thesis submitted to the Victoria University of Wellington in partial fulfilment of the requirements for the degree of Master of Management Studies, Victoria University of Wellington.

Sayar, K. (2016).Ruh hali.(13.Baskı). İstanbul: TimaşYayınları.

Tarhan, N. (2014). Toplum psikolojisi: Sosyal şizofreniden toplumsal empatiye.(8.Baskı).İstanbul: Timaş Yayınları.

Yüce, M.(2020).Esir şehirde spor.(1.Basım), İstanbul: İBB Kültür A.Ş.

Zelyurt, M.K. (2017). Futbolda şiddet ve taraftarlık.(1.Basım).Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.

Zelyurt, M.K. (2019). Spor sosyolojisi: Temsil-kimlik-taraftarlık-altyapı. Ankara: Akademisyen Kitabevi.

Cory, Stieg, Sports fans have higher self-esteem and are more satisfied with their lives (whether their teams win orlose), https://www.cnbc.com/2020/07/23/why-being-a-sports-fan-and-rooting-for-a-team-is-good-for-you.html, 23 July 2020.

https://shgm.gsb.gov.tr/Sayfalar/175/105/Istatistikler

https://www.istanbulsporenvanteri.com/tr/lisansli-sporcu-sayilari.htmlhttps://www.aa.com.tr/tr/spor/turkiyede-400-bin-lisansli-futbolcu-var/1132755

https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/taraftarlar-stadyumda-olmanin-futbolculari-daha-guclu-kildigina-inaniyor-1839610

https://skor.sozcu.com.tr/2013/12/08/manu-kaybedince-intihat-etti-226390/

https://www.ntv.com.tr/spor/trabzonspor-20-yil-once-intihar-eden-2-taraftarini-unutmadi,ozPuI2ctRkm4jZY2RKwb8A

https://www.history.com/news/nelson-mandela-1995-rugby-world-cup-south-african-unity

İndir

Yayınlanmış

2023-12-28

Nasıl Atıf Yapılır

ZELYURT, M. K. (2023). “Aidiyet” Ve “Biz” Duygusu Açısından Futbola Sosyolojik Bir Bakış: Kimlik, Fanatizm Ve Milli Duygular Bağlamında Futbol. ISPEC Uluslararası Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, 7(4), 923–937. https://doi.org/10.5281/zenodo.10436255

Sayı

Bölüm

Articles