Doğa Sporları Etkinliklerine Katılanların Çevreye Karşı Tutumları Ve Heyecan Arayışlarının İncelenmesi


Özet Görüntüleme: 84 / PDF İndirme: 37

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10806031

Anahtar Kelimeler:

Doğa sporu- Çevresel tutum- Heyecan arayışı

Özet

Son yıllarda, küresel iklim değişikliğine bağlı olarak çevresel tahribatlar oldukça artmaya başlamıştır. Doğa sporları da bu etkileri en fazla hisseden alanların başında gelmektedir. Çünkü doğa heyecan arayışı için birçok fırsat sunmaktadır. Araştırmada, doğa sporları etkinliklerine katılanların çevreye karşı tutumları ve heyecan arayışları arasında ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evreninin Türkiye’deki doğa etkinliklerine katılanlar, örneklemini ise rastgele örneklem yöntemi ile seçilmiş toplamda 298 doğa sporu katılımcısı oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında nicel araştırma yöntemlerinden anket toplama tekniği kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak, Uzun ve Sağlam (2006) tarafından geliştirilen Çevresel Tutum Ölçeği ile Hoyle ve ark., (2002) tarafından geliştirilen, Çelik ve Turan (2016) tarafından Türk Kültürüne uyarlanan Heyecan arayışı ölçeği kullanılmıştır. İstatistiksel analizler SPSS 22 paket programı kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; cinsiyet, sporcu lisansı ve eğitim durumu değişkenlerine göre anlamlı farklar bulunmuştur. Çevresel tutum ile heyecan arayışı arasında zayıf bir ilişki ortaya çıkmıştır. Buna göre, heyecan arayışı için doğaya çıkanların çevresel tutum davranışları bağlantılı değildir. Sonuç olarak doğa sporları aktivitelerine katılanların çevresel tutumlarının yüksek olduğu görülmüştür. Doğanın hızla tüketildiği günümüzde, doğa sporlarına katılanların çevresel temizliğe ve çevrenin korunmasına dikkat etmeleri önerilmektedir.

Referanslar

Albayrak, V., Gacar, A., Nacar, E., Tutar, Ö. F. (2021). Examination of The Attitudes of Cycling Athletes' Towards Ecorecreation. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences15,(9) SEP, 2911-2915

Bell, S. (2008). Design For Outdoor Recreation. New York: Routledge, Taylor & Francis Group.

Bern, G.N., Simpson, S. (2009). Outdoor recreation participation and environmental concern: A research summary. Journal of Experiential Education, 32 (1), 79-91.

Broadhurst, R. (2001). Managing Environments for Leisure and Recreation. Routledge, Taylor & Francis Group, London

Brymer, E., Downey, G., Gray, T. (2009). Extreme sports as a precursor to environmental sustainability. Journal of Sport & Tourism, 14(2-3), 193-204

Brymer, E., Oades, L. G. (2009). Extreme sports: A positive transformation in courage and humility. Journal of Humanistic Psychology, 49(1), 114-126.

Bultena, G., Field, D., (1978) Visitors to national parks: A test of the elitism argument. Leisure Sciences, 1(4): 395-409.

Çakıcı, A.C., Yavuz G., Çiçek M., (2014). Dağcılık Turizmine Katılımda Dikkate Alınan Hususlar Üzerine Bir Araştırma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt-Sayı: 7(3)ss:75-94.

Çalışıcı, S. (2018). FETEMM uygulamalarının 8. sınıf öğrencilerinin çevresel tutumlarına, bilimsel yaratıcılıklarına, problem çözme becerilerine ve fen başarılarına etkisi. Gazi üniversitesi Eğitim bilimleri enstitüsü, Yüksek lisans tezi.

Çelik, E., Turan, M. E. (2016). A study on the psychometric features of the Turkish version of the brief sensation seeking scale (BSSS-8) for young adults and the relation between sensation seeking and life satisfaction. International Journal of Educational Research Review, 1, 29-38.

Çetinkaya, G., (2015). Doğa sporlarına katılım çevre tutumunu etkiler mi? Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(2), 137-142.

Cole, D.N., (2004): Environmental impacts of outdoor recreation in wildlands. Society and natural resources. A summary of knowledge, 107-116.

Cross, C.P, Cyrenne D.M., Brown, G.R., (2013). Sex Differences in Sensation-Seeking: A Meta-Analysis. Scıentıfıc Reports 3: 24-86.

Demirel, M., Gürbüz, B., Karaküçük S. (2009). Effects of recreational activities participation on environmental attitudes and reliability and validity of new ecological paradigm scale. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 47-50.

Ewert, A. (1999). Outdoor Recreation and Natural Resource Management: An Uneasy Alliance. Parks & Recreation, 34(7): 58-67.

Goma i Freixanet, M., Martha, C., Muro, A. (2012). Does the sensation-seeking trait differ among participants engaged in sports with different levels of physical risk? Anales De Psicologia, 28(1), 223-232.

Graydon, D., Hanson K. (2005). Dağcılık Zirvelerin Özgürlüğü. Homer Kitabevi ve Yayıncılık Ltd. Şti.

Guszkowska, M., Boldak, A., (2010). Sensation seeking in males in volved. Biol.Sport 27(3), 157-162.

Gürer, B. (2022). Dağcılık-Heyecan Arayışı ve Ölüm Kaygısı Üzerine Bir İnceleme. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1),97-108.

Hoyle, R. H., Stephenson, M. T., Palmgreen, P., Lorch, E. P., Donohew, R. L. (2002). Reliability and validity of a brief measure of sensation seeking. Personality and individual differences, 32(3), 401-414.

Ibrahim, H., Cordes K. A. (2002) Outdoor Recreation, Sagamore Pub. Llc., 5-15.

Kanbak, A. Environmental Attitudes and Behaviors of University Students: Kocaeli University Example in Terms of Different Variables. Kocaeli University Journal of Social Sciences, 2015; (30),77-90.

Kelly, J. (1983) Leisure style: A hidden core. Leisure Sciences, 5(4), 321-337.

Koçak, F., Balcı, V. (2010). Doğada yapılan sportif etkinliklerde çevresel sürdürülebilirlik. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 2(2), 213-222.

Laborde, S., Allen, M. S., Katschak, K., Mattonet, K., Lachner, N. (2020). Trait personality in sport and exercise psychology: A mapping review and research agenda. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 18(6), 701-716.

Llewellyn, D. J., Sanchez X., Asghar A., Jones G. (2008). Self-Efficacy, Risk Taking and Performance in Rock Climbing. Personality and Individual Differences. 45 (1): 75-81.

Manning, R.E. (1999). Studies in Outdoor Recreation. Second Edition, Oregan State University Press, Corvallis, 59-80.

McKenzie, M. D. (2000). How are adventure education program outcomes achieved?: A review of the literature, Australian Journal of Outdoor Education, (5)1: 19-28.

Millman, J. (2001). Extreme sports: dudes vs. nature. Weekly, retrieved May 4, 2001, from www.salon. com/weekly/extreme960603.html

Pain, M. T., Pain, M. A. (2005). Essay- Risk taking in sport. Lancet, 366. doi: 10.1016/s0140-6736(05)67838-5

Rosenblatt, R. (1999). ‘The whole world is jumpable’: the most extreme sport of all often kills its players. What is its strange appeal? Time, 154(3), 94.

Theodori, G.L., Luloff, A.E., (2000). Attitudes of outdoor recreationists toward environmental İssues. 51-56. In: Proceedings of the 1999 Northeastern Recreation Research Symposium (Ed), Department of Agriculture, Forest Service, Northeastern Forest Experiment Station, Radnor, PA: U.S.

Ustun, U.D., Gumusgul, O., Isık, U., Demirel, D.H., Demirel, M. (2013). A Comparison of environmental values: The effect of outdoor recreation. International Journal of Sport Studies, 3 (10), 1023-1029.

Uzun, N. ve Sağlam, N. (2006). Orta Öğretim Öğrencileri için Çevresel Tutum Ölçeği Geliştirme ve Geçerliliği. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi. 30, 240-250.

Zuckerman, M. (1994). Behavioral Expressions and Biosocial Bases of Sensation Seeking. New York: Cambridge University Press. 25-31.

Zuckerman, M., Eysenck S.B., Eysenck H.J. (1978). Sensation Seeking in England and America: Cross-Cultural, Age, and Sex Comparisons. Journal of Consulting Clinical Psychology. 46: 139-149

Wannamethee, S., Shaper A., Walker, M. (2000). Physical activity and mortality in older men with diagnosed coronary heart disease. Circulation, 102(12), 1358-1363.

White, T. H. (1975) Relative importance of education and income as predictors in outdoor recreation participation. Journal of Leisure Research, 7(3): 191-199.

İndir

Yayınlanmış

2024-03-12

Nasıl Atıf Yapılır

DEMİRYOL, M. B., & GÜRER, B. (2024). Doğa Sporları Etkinliklerine Katılanların Çevreye Karşı Tutumları Ve Heyecan Arayışlarının İncelenmesi. ISPEC Uluslararası Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, 8(1), 118–128. https://doi.org/10.5281/zenodo.10806031

Sayı

Bölüm

Articles