Afet ve Savaş Sonrası Etkilenen Kültürel Mirasın Tarihi Çevrede Yeni Tasarım Bağlamında İncelenmesi: Dünya Örnekleri Üzerinden Habib-i Neccar Cami İçin Tasarım Yaklaşımı Önerisi
Özet Görüntüleme: 264 / PDF İndirme: 216
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10807656Anahtar Kelimeler:
Antakya- Habib-i Neccar- Tarihi Çevre- yeni tasarım- deprem- restorasyonÖzet
Ülkemiz konumu ve jeolojik özellikleri nedeniyle geçmişte ve günümüzde başta deprem olmak üzere pek çok doğal afete maruz kalmıştır. Bu afetler ekonomik ve çevresel kayıpların yanı sıra birçok tarihi ve kültürel mirasın da zarar görmesine neden olmuştur. Özellikle depremler büyük yıkıcı etkileri nedeniyle tarihi yapıların gelecek nesillere aktarılması açısından büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Ülkemizde yakın zamanda meydana gelen 6 Şubat 2023 tarihli ve merkezi Kahramanmaraş olan deprem sonucunda depremin hasarının en şiddetli hissedildiği Antakya'da tarihi çevre ve yapılar büyük ölçüde hasar görmüş ve bozulmuştur. Bu çalışma kapsamında, depremde büyük ölçüde yıkılan Antakya'nın tarihi kent merkezinde yer alan Habibi Neccar Camii'nin deprem sonrası durumu belirlendi. Kültürel mirasın kendine özgü kimliğinin ve tarihsel bağlamının korunması ve gelecek nesillere aktarılması için ne tür müdahalelerin yapılabileceği araştırılmıştır. Bu bağlamda dünyanın farklı yerlerinde yaşanan büyük afetler sonrası yıkım ve yıkıma uğrayan kültürel miras örnekleri araştırılmış, afet sonrası koruma ve tasarım uygulamaları incelenmiştir.
Referanslar
Architectural Review, (2003).Alman Parlamento Binası Adresi: https://www.architectural-review.com/
Arquitecturaviv, (2023). Neues Müzesi, Berlin. Erişim Adresi: https://arquitecturaviva.com/works/neues-museum-1
Arkeolojik Haber,2023), Habib-i Neccar Cami. Erişim Adresi: https://www.arkeolojikhaber.com/haber-habib-i-neccar-camii-habib-en-neccar-camisi-36329/
AProje, Habib-i Neccar Cami Rölöve Projesi. Erişim Adresi: https://aproje.com.tr/portfolio/habib-i-neccar-camii-hatay/
Artfulliving(2023)Erişim Adresi: https://www.artfulliving.com.tr/neler-oluyor/notre-dame-katedraline-vitraydan-cati-ve-heykel-i-22023
BBC Türkçe, (2019). Notre-Dame: Grafik ve fotoğraflarla tarihi katedraldeki yangın. Erişim Adresi: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-47960646
BDTİM, (2023). Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem ve Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi. Erişim Adresi http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/deprem-bilgileri/tarihsel-depremler/
Burden, E., 2004, Illustrated Dictionary of Architectural Preservation, Restoration, Renovation, Rehabilitation, Reuse, McGraw-Hill Press, 215, New York.
Demir, A. (1996). Çağlar İçinde Antakya, İstanbul: Akbank Yayınları.
Devrim Topsakal, E. (2023). In Search of The ‘Definite Reference’: Cathedral of Notredame de Paris and Gothic Architecture, Doctoral Program, Middle East Technical University.
Doğru Haber, (2014). İslamiyet’in Anadolu Topraklarına Yayıldığı İlk Mescit. Erişim Adresi: https://dogruhaber.com.tr/haber/119505-islamiyetin-anadolu-topraklarina-yayildigi-ilk-mescid/
Fikriyat, (2023). Depremde Yıkılan 14 Asırlık Habib-i Neccar Cami. Erişim Adresi: https://www.fikriyat.com/galeri/tarih/depremde-yikilan-14-asirlik-habib-i-neccar-camii
GAD Architectural, (2000). Esma Sultan Yalısı, Global Architectural Development (GAD). Erişim Adresi: https://www.arkiv.com.tr/proje/esma-sultan1/12296
Hatay Büyükşehir Belediyesi Arşivi, (2020). Habib-i Neccar Cami Planı.
Hatay Vatan, (2019). Habib’ün Neccar’ın Kimliği ve Caminin Mimari Özellikleri. Erişim Adresi: https://www.hatayvatan.com/habibun-neccarin-kimligi-ve-caminin-mimari-ozellikleri.html
Hatay Valiliği, Anadolu’nun İlk Camisi. Erişim Adresi: http://www.hatay.gov.tr/anadolunun-ilk-camisi
Hevia, J. (2013). Sant Pere Kilisesi Restorasyonu. Erişim Adresi: https://divisare.com/projects/233700-ferran-vizoso-jose-hevia-huge-skylight-church
IOSA, (2011). Sant Pere De Corbera D’ebre Kilisesi. Erişim Adresi: https://www.iasoglobal.com/en/project/sant-pere-de-corbera-d-ebre-church
İTÜ, (2023). İTÜ Deprem Ön İnceleme Raporu. Erişim Adresi: https://haberler.itu.edu.tr/docs/default-source/default-document-library/2023_itu_deprem_on_raporu.pdf?sfvrsn=77afe59e_4
Kandilli, (2023). Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem- Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi, 06 Şubat2023 Ekinözü Kahramanmaraş Depremi, Basın Bülteni.
Kantarcı, K. (2023). Deprem Sonrası Habib-i Neccar Cami ve Çevresinin Kuşbakışı Görünümü.
Kayan, L.E. (2020). Tarihi Yapılardaki Çağdaş Eklerin Koruma ve Tasarım Bağlamı Üzerine Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi), Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Mimari Koruma – Restorasyon Programı, İstanbul.
Kiminsu,B. (2023) Habib-i Neccar Cami Deprem Sonrası Fotoğrafları, Betül Kiminsu Arşivi
Kiper, P. (2004), Küreselleşme Sürecinde Kentlerin Tarihsel-Kültürel Değerlerinin Korunması-Türkiye-Bodrum Örneği, Doktora Tezi, Ankara.
Kocaoğlu, S.E. (2016). Antakya Tarihi Kent Dokusunun Kentsel Tasarım Açısından İrdelenmesi ve Bir Örnek Çalışma (Yüksek lisans tezi), Bartın Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Bartın.
Korkmaz, H. (2006). Antakya’da Zemin Özellikleri ve Deprem Etkisi Arasındaki İlişki. Coğrafi Bilimler Dergisi,4(2),49-66.doi: https://doi.org/10.1501/Cogbil_0000000066
Li, Xin. (2020). Diagnosing Notre-Dame after fire. Nature Materials. doi:https://doi.org/10.1038/s41563-020-0749-x.
Özçakır,(2019). Notre Dame Katedrali ile Kulesinin Bir Aradalığı: Ekleme, Yok Olma ve Yeniden İnşa, Arkitera. Erişim Adresi: https://www.arkitera.com/gorus/notre-dame-katedrali-ile-kulesinin-bir-aradaligi-ekleme-yok-olma-ve-yeniden-insa/
Öztürk, S.D., İsmailoğlu, S. (2017). “Mimarlıkta İç Dış İlişkisinde Geçirgen Bir Arayüz Olarak Işıklık” Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 53,Eylül 2017, s. 98-113. doi: 10.16992/ASOS.12644
Stiftung Preußischer Kulturbesitz ,(2012). Neues Müzesi. Erişim Adresi: https://www.museumsinsel-berlin.de/en/buildings/neues-museum/
Şancı, F. (2006). Hatay İlinde Türk Mimarisi I. (Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, Ankara.
Tarakçı, S. (2017). Hatay Habib-i Neccar Külliyesi (Bitirme Tezi), Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü, Muğla.
Taylor,J. (2009). Neues Müzesi, Korumaya Yeni Bir Yaklaşım. Erişim Adresi: https://www.buildingconservation.com/articles/neuesmuseum/neuesmuseum.htm
Tekin, M. (1993). Hatay Tarihi, Hatay Kültür Turizm ve Sanat Vakfı. Antakya.
Türkiye Kültür Portalı, (2022). Habibi Neccar Camisi- Hatay. Erişim Adresi: https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/hatay/gezilecekyer/habib-i-neccar-camii
Üsküplü, (2012). Hatay İli ve Yakın Çevresi İçin Deprem Senaryolarının CBS İçerisinde Hazırlanması ve Bu Senaryoların Tarihsel Depremler ile Karşılaştırılması (Yüksek lisans tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü, İklim ve Deniz Bilimleri Anabilim Dalı, Yer Sistem Bilimi Programı, İstanbul.
Vikipedia, (2023). Habib-i Neccar Cami. Erişim Adresi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Habibi_Neccar_Camii
Vincent Callebaut Architectures, (2019). PALINGENESIS, VCA'S TRIBUTE TO NOTRE-DAME. Erişim Adresi: https://vincent.callebaut.org/object/190503_tributetonotredame/tributetonotredame/projects
Vitra Çağdaş Mimarlık Dizini, (2002). Esma Sultan İstanbul.Erişim Adresi: https://www.vitracagdasmimarlikdizisi.com/projeler/Esma-Sultan-Istanbul.aspx
Yüksel, Ş. (2021). Mekansal Süreklilik Bağlamında Tarihsel Katmanların Değerlendirilmesi: Antakya Kenti Örneği, Kent Akademisi, Volume 14, Issue 2, Pages, 361-373. doi: https://doi.org/10.35674/kent.935168
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 ISPEC Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.