WEDDING CEREMONY TRADITION AMONG TURCIC PEOPLE

Məmmədova Məleykə Ali Qizi

doi:10.46291/ISPECIJSSHvol2iss1pp1-29

Yazarlar

Məmmədova Məleykə Ali Qizi Dosent, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti, turkeli_@hotmail.com

DOI:

https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol2iss1pp1-29

Özet

Mifoloji şüurda yer alan evlilik, “təbii varlıq”dan “mədəni-sosial varlıq”a bir keçiş, bir “məhdudlaşdırma” - cütləşərək təklikdən xilas olma keyfiyyəti, öz varlığını davam etdirmək cəhdi kimi dəyərləndirilir. Evlilik, təkcə “qadın və kişinin bir-biri üzərində cinsəl istifadə haqlarına sahib olmalarını təmin edən bir müqavilə nəticəsində yaranan birlikdəlik” şəklindəki “tək istiqamətli təyin etmə” deyil, eyni zamanda “soyun davamı, ictimai bütünlüyü və müqaviməti təmin etmək kimi faktorlar”larla (6, s.9) da bağlıdır.

Referanslar

Abdullah Mohammadi. Hazara Türklerinin Halk İnanclarında doğum, evlenme ve ölüm. Milli Folklor, 2015, Yıl 27, Sayı 105, s.116

Adil Şan. Suriya Türkmenleri: Kültür, Gelenek ve Görenek. Orsam tutanakları. Ortadoğu Türkmenlerİ Sempozyumu. Ortadoğu Stratejik Araştırmalar merkezi.No: 35, eylül 2014, s.227

Ali Duymaz. Oğuz Hakan destanından Dede Korkuta Toy geleneginin simgesel anlamı ve Türk paylaşım modeli. Karadeniz Araştırmaları, sayı 5 (Bahar-2005), s.39, s.39-40, s.40, s.41, s.50

Ali Yaman. Alevilikte ocak kavramı: Anlam ve tarihsel arka plan. Türk kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, sayısı 60, (2011), s.45.

Ahmet Turan. Törelerimizde “Kalın” (Başlık). Milli folklor. Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi. 1989, sayısı 12, s.40

Erhan Aktaş. Hakas destanlarında evlilik kurumu ve buna bağlı bazı pratikler. Türk Dünyası 38, sayı 11,s.8, s.9, s.14, s.23, s.24, s.30, s.115- 116.

Ergun Candan. Türklərin kültür kökənləri. Sınır ötesi yayınları. Çağaloğlu/İstanbul.2008. VII baskı, s. 419, s.418, s.423

Emet Celil/Alilmcan İnayet. Doğu Türkistanda bir inanma: “Dokuz”un sırrı ve kara lampa dansı”. Milli folklor. Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, sayı 17, s.40-41, s.42

Emel Celil. “Dokuz”un sırrı ve Kara Lamba Dansı”. Milli folklor. Sayı 17, s.42

Faruk Çolak. Gerdek Pınarı. Gaziantep efsanesi üzerine bazı degerlendirmeler. TÜBAR-XXXII-/2012-Güz /s.48, s.49, s.50. s.51, s. 52, s.53, s.54

Feyzullah Karabataş. Rize ve çevresindeki yayğın halk inanışları. Fırat Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı. Dinler Tarihi Bilim dalı. Elazığ – 2006, s.103, s.104

Geldiyev Gurbandurdu. Türkmenlerde “Düğün Türküleri” veya “Ölenler”, “Yar-Yar”, “Leeran” Geleneği Doğrultusunda. Halk Bilimi/Halk Kültürü. I. Uluslararası Atatürk ve Türk Halk Kültürü Sempozyumu Bildirileri. 2001.

Gamze Karaman ve Emine Nas. Çorum yöresi Alevi kültüründe geleneksel bir gelin başlığı: “Aleyçin”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi . 2013, sayısı 67, s.155

Gürcü Selcan Sağlık. Türkmen dügün gelenegi. Modern Türklük Araşdırmaları Dergisi. Ankara -2006, cilt 3, sayı 2, s.72, s.73, s.78

Hilal Palabıyık Güreci. Türklerde başlık ve çeyiz. Yeditepe Universitesi. Türk Dünyası Kültürel Antropolojisi Dergisi Dönem Ödevi. İstanbul-2014, s.1, s.2, s.3.

Halil İbrahim Şahin. Türk destanlarındakı aile algısı üzerine bir degerlendirme. Karadeniz Araştırmaları • Bahar 2012 • Sayı 33 • 117‐138, s.123, s.124, s.125, s.126, s.127

Mehmet Aça. Köken mitleri evlilik kurumunun ortaya çıkışını nasıl açıklıyordu? Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 2018, Cilt: 11, sayı 21, s.2-3.

Mehmet Eroz –Ali Güler. Turk Ailesi - Scribd. Atatürk Yüksek Kurumu. Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, 1998, s.3, s.17, s.32, s.33, s.65, s.66

Milli Folklor, 2G15, Yıl 27, Sayı 1G5. s.116

N. Nurgül Begiç ve Ceren Öz. Çankırı özel gün ritüellerindeki elmas taç gelenegi. Milli Folklor, 2018, yıl 30, sayı 118, s.118-119.

Öcal Oğuz. Kıprız manilerindeki Kıprız gerçekleri. Milli folklor. Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, sayısı 17, s. 22.

Sadettin Gömeç. Şamanizm ve eski Türk dini. Pamukkale Universitesi Egitim Fakültesi Dergisi. 1998, sayı 4, s.41

Serpil Gurer. XVII-XVIII ve XIX. Yüzyıllarda Fransız Seyahetnamelerinde Osmanlı Toplumu. Doktora Tezi. Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Batı Dilleri ve Edebiyatları (Fransız Dili ve Edebiyatı) AnaBilim Dalı. Ankara-2010, s. 195, s.196, s.484

Sibel Turhan Tuna. Türk Dünyasındaki Düğünlerde Koltuklama ve Kırmızı Kuşak Bağlama Geleneği. Bilig. Türk dünyası Sosyal Bilimler Dergisi. 2006, sayı 38, s.154, s.156.

Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi - e-Kitap. Özbek Halk edebiyatı. 14-15-16 ciltler.

Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi - e-Kitap. Karakalpak Halk edebiyatı. 23 cilt.

Uğur Özcan Murat Gökhan Dalyan. 19.yüzyılda Rumlarda ve Arnavutlarda Evlilik Müessesesinde Başlık Uygulamaları. History Studies. Volume 3/3 2011. s.319.

Uluslararası Türk Dünyası Kültür Araştırmaları Dergisi. Bahar 2015 - 1 (1). s.100, s.101

Yolçu M.A. “Balıkesir Yöresi manileri”. Balıkesir-2011. Grafik-taşarım-baskı ve cild. Kend arşivi yayınları. İSBH 978 975 92746-4, s.127

Yolçu M.A. Kadın icraçılar bağlamında Balıkesir dügün törenlerinde mani icrası. Uludağ Universitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. Yıl: 13, Sayı: 22, 2012/1. s.117, s. 118, s.119, s.120, s.125

Yolçu M.A. Türk aile tarihinde egzogami yasasının işlevleri. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Araştırmaları Dergisi. Bahar 2015 - 1 (1) 88, s.97, s.97- 98, s.100.

Yolçu M.A. Manilerde doldurma dize problemleri ve dizeler arasındakı anlamsal bağı sağlayan unsurları sınıflandırma denemesi. Turkish Studies, pp.2779-2793, 20122012, p.2779-2793, s.2790, s.2786.

Yolçu M.A. “Balıkesir Yöresi manileri”. Balıkesir-2011. Grafik-taşarım-baskı və cild. Kend arşivi yayınları.İSBH 978 975 92746-4-1 s.112, s.127

Yılmaz Yeşil. Türk Dünyasında geçiş dönemi ritüelleri üzerine tespitler. DergiPark/ 21. Yüzyılda Egitim ve Toplum Egitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmaları Dergisi. III cild, sayısı 9. Kış. 2014. s.126

http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78479/turkiye-disindaki-turk-edebiyatlari- antolojisi.html

http://www.hbvdergisi.gazi.edu.tr/index.php/TKHBVD/article/viewFile/915/904

http://www.tdk.gov.tr/images/1998_05_19_Kenin-Lopsan.pdf

https://www.tarihtarih.com/?Syf=26&Syz=358008&/T%C3%BCrkmenistanda-Destan-D%C3%BCnyas%C4

https://dugun.com/en-cok-okunanlar/ilginc-dugun-gelenekleri-124

https://www.nevzattarhan.com/evlilikte.html .

https://media.turuz.com/Turkologi/Tarix/2011/216-Xan_Orba- Xakas_Qahramanliq_Dasdani_(Erhan_Aktash)

http://reldem.net/rengaz.html

https://www.tarihtarih.com/?Syf=26&Syz=364828&/K%C4%B1p%C3%A7aklarda-Sosyo-K%C3%BClt%

http://www.burclar.net/9-sayisinin-anlami/

http://www.usdusunveotesi.net/yazilar2.asp?yno=50&bant=4&katno=4