Teknostres ile Değişime Direnç Arasındaki İlişki: Havacılık Sektöründe Bir Araştırma
Özet Görüntüleme: 1029
/ 
PDF İndirme: 718
DOI:
https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol4iss2pp1-27Anahtar Kelimeler:
Teknostres, Stres, Değişime Direnç, Sivil HavacılıkÖzet
Her geçen gün daha da önemli hale gelen teknoloji, örgütlerdeki iş tanımlarını, iş yapış tarzlarını ve örgütlerin üyelerinden beklentilerini farklı bir boyuta taşımaktadır. Bu gelişim sürecinde işletmeler örgütsel yapılanmalarını farklılaşan iş yaşamı şartlarına uygun düzenleyerek, son teknolojiye uyumlu uygulama ve araçları iş yapış süreçlerine dâhil ederek oluşturmalıdır. Teknolojik gelişmelerin örgüt yapılanmalarında meydana getirdiği değişimlere çalışanların uyum sağlaması ve bu değişimleri içselleştirmesi son derece önemli olduğu gibi, çalışanlarında bu değişime ayak uydurabilmesi de oldukça önemli bir hal almaktadır. Örgüt yapılarının ve iş yapış biçimlerinin hızlı bir şekilde değişmesi, bilgi eksikliği, yetersizlik hissi, belirsizlik veya aşırı bilgi yüklenmesi gibi nedenlerle çalışanlar üzerinde aşırı kaygı ve stres yaratabilir. Oluşan bu stres ve kaygı çalışanlar üzerinde değişime direnç konusunu gündeme getirmektedir. Değişimin çalışanlar üzerinde yaratacağı ekonomik, sosyolojik, psikolojik ve rasyonel nedenlerle oluşan olumsuz etkiler bireylerde bilişsel, davranışsal ve duygusal tepkilere neden olabilmektedir. Teknolojik gelişmeler doğrultusunda çalışanlar üzerinde oluşan stresin, çalışanların değişime karşı direnç göstermesi ile bir ilişkisi olabileceği düşünülmektedir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı; teknostres ve değişime direnç arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Araştırma kapsamında; Teknostres ölçeği olarak Tarafdar vd. (2007) tarafından geliştirilen ve Türen vd. (2015) tarafından düzenlenen Teknostres ölçeği kullanılmıştır. Örgütsel değişime direnç ölçeği olarak Oreg (2006) tarafından geliştirilen ve kullanılan üç boyutlu değişime direnç ölçeği kullanılmıştır.
Referanslar
Abramson, L. Y., Metalsky, G. I., & Alloy, L. B. (1989). Hopelessness depression: A theory-based subtype of depression. Psychological review, 96(2), 358-372.
Agocs, C. (1997). Institutionalized resistance to organizational change: Denial, inaction and repression. Journal of Business Ethics, 16(9), 917-931.
Alam, M. A. (2016). Techno-stress and productivity: Survey evidence from the aviation industry. Journal of Air Transport Management, 50, 62-70.
Arnetz, B. B., & Wiholm, C. (1997). Technological stress: Psychophysiological symptoms in modern offices. Journal of psychosomatic research, 43(1), 35-42.
Arslan, M. (2001). Örgüt Kültürü, (Ed. Salih Güney), Yönetim ve Organizasyon İçinde. Ankara: Nobel Yayınları.
Basım, H. N., Sözen, H. C., Yeloğlu, H. O., Sağsan, M., Şeşen, H., & Çetin, F. (2009). Örgütlerde değişim ve öğrenme. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Brod, C. (1984). Technostress: The human cost of the computer revolution. Boston: Addison Wesley Publishing Company.
Cam, E. (2004). Çalışma yaşamında stres ve kamu kesiminde kadın çalışanlar. Journal of Human Sciences, 1(1), 1-10.
Cartwright, S., & Cooper, C. L. (1997). Managing workplace stress (Vol. 1). New York: Sage Publications.
Choi, M., & Ruona, W. E. (2011). Individual readiness for organizational change and its implications for human resource and organization development. Human Resource Development Review, 10(1), 46-73.
Chung, S. H., Su, Y. F., & Su, S. W. (2012). The impact of cognitive flexibility on resistance to organizational change. Social Behavior and Personality: an international journal, 40(5), 735-745.
Clark, K., & Kalin, S. (1996). Technostressed Out? How to Cope in the Digital Age. Library Journal, 121(13), 30-32.
Coetsee, L. (1999). From resistance to commitment. Public Administration Quarterly, 204-222.
Daft, R. L. (1999). Leadership: Theory and practice. Harcourt College Publications.
Dent, E. B., & Goldberg, S. G. (1999). Challenging “resistance to change”. The Journal of applied behavioral science, 35(1), 25-41.
Durna, U. (2002). Yenilik Yönetimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Eren, E. (2004). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi, 7. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları,
Henry, P. K. (1997). Overcoming Resistance To Organizational Change. Journal Of The American Dietetic Association, 97(10), 145-147.
Hudiburg, R. A. (1989). Psychology of computer use: XVII. The Computer Technology Hassles Scale: Revision, reliability, and some correlates. Psychological Reports, 65(3_suppl2), 1387-1394.
Jena, R. K. (2015). Technostress in ICT enabled collaborative learning environment: An empirical study among Indian academician. Computers in Human Behavior, 51, 1116-1123.
Lazarus, R. S. (1966). Psychological stress and the coping process. New York: Mcgraw-Hill.
Lazarus, R. S., Aldwin, C., & Coyne, J. C. (1981). Depression and coping in stressful episodes. Journal of abnormal psychology, 90(5), 439-447.
Lewin, K. (1947). Frontiers İn Group Dynamics: Concept, Method and Reality İn Social Science; Social Equilibria and Social Change, Human Relations, 1, 5-41.
Maurer, R. (1996). Using resistance to build support for change. The Journal for Quality and Participation, 19(3), 56-63.
Miller, V. D., Johnson, J. R., & Grau, J. (1994). Antecedents to willingness to participate in a planned organizational change. Journal Of Applied Communication Research, 22, 59-80.
Mullıns, L. (1993). Management and Organizational Behavior. London: Pitman Publishing.
Oreg, S. (2003). Resistance to change: Developing an individual differences measure. Journal of applied psychology, 88(4), 680-693.
Oreg, S. (2006). Personality, context, and resistance to organizational change. European journal of work and organizational psychology, 15(1), 73-101.
Özbozkurt, O. B. (2019). Teknostres ve Verimlilik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. Geleceğin Dünyasında Bilimsel ve Mesleki Çalışmalar - Sosyal ve Beşeri Bilimler. Bursa: Ekin Yayınevi.
ÖZGEN, H., & ÖLÇER, F. (1997). İşletmelerde Örgütsel Değişime Direnme ve Bu Sorunun Çözümlenmesi Üzerine Bir Araştırma. IV. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 29, 31.
Özkalp, E., & Kırel, Ç. (2010). Örgütsel Davranış (4. Baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
Pehlivan, İ. (1995), Yönetimde Stres Kaynakları. Ankara: Personel Geliştirme Merkezi Yayınları.
Piderit, K. (1999). Navigating relationships with coworkers: Understanding employees' attitudes toward an organizational change (Doctoral dissertation).
Piderit, S. K. (2000). Rethinking resistance and recognizing ambivalence: A multidimensional view of attitudes toward an organizational change. Academy of management review, 25(4), 783-794.
Porras, J. I., & Robertson, P. J. (1992). Organizational development: Theory, practice, and research. Consulting Psychologists Press. Palo Alto: CA: Consulting Psychologists Press.
Ragu-Nathan, T. S., Tarafdar, M., Ragu-Nathan, B. S., & Tu, Q. (2008). The consequences of technostress for end users in organizations: Conceptual development and empirical validation. Information systems research, 19(4), 417-433.
Sabuncuoğlu, Z., & Tüz, M. (1998). Örgütsel Psikoloji.(3. Baskı). Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.
Sabuncuoğlu, Z. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
Sabuncuoğlu E. T. (2008). Liderlik, Değişim ve Yenilik. (Ed. Celalettin Serinkan), Liderlik ve Motivasyon içinde. Ankara: Nobel Yayınları.
Salanova, M., Llorens, S., & Cifre, E. (2013). The dark side of technologies: Technostress among users of information and communication technologies. International journal of psychology, 48(3), 422-436.
Schuldt, B. A. & Totten, J. W. (2008). Technological Factors and Business Faculty. Proceedings of the Academy of Information and management sciences, 12(1): 13-19.
Seiye, H. (1997) Stres Without Distress. London: Teach Yourself Books.
Singh, K., Saeed, M., & Bertsch, A. (2012). Key factors influencing employee response toward change: a test in the telecom industry in India. Journal of management Policy and Practice, 13(3), 66-81.
Stensaker, I. G. & Meyer, C. B. (2012). Change experience and employee reactions: Developing capabilities for change. Personnel Review, 41(1): 106-124.
Stoner, J. A. F. & Wankel, C. (1986). Management, Third Edition, Prentice Hall International Edition, New Jersey: Printed in the United States of America
Tarafdar, M., Tu, Q., Ragu-Nathan, B. S., & Ragu-Nathan, T. S. (2007). The impact of technostress on role stress and productivity. Journal of management information systems, 24(1), 301-328.
Taşlıyan, M. & Karayılan, D. (2011). Organizasyonlarda Değişim ve Yönetimi, (Ed. İsmail Bakan), Çağdaş Yönetim Yaklaşımları İçinde. 2. Baskı. İstanbul: Beta Yayınları.
Tınar, M. Y. (1996), Çalışma Psikolojisi. İzmir: Necdet Bükey A.Ş
Wang, K., Shu, Q., & Tu, Q. (2008). Technostress under different organizational environments: An empirical investigation. Computers in Human Behavior, 24(6), 3002-3013.
Türen, U., Erdem, H., & KALKIN, G. (2015). İş Yerinde Tekno-Stres Ölçeği: Havacılık ve Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 6(1), 1-19.
Van Dam, K., Oreg, S., & Schyns, B. (2008). Daily work contexts and resistance to organisational change: The role of leader–member exchange, development climate, and change process characteristics. Applied psychology, 57(2), 313-334.
Waddell, D., & Sohal, A. S. (1998). Resistance: a constructive tool for change management. Management decision. 36(8), 543-548.
Weil, M. M., & Rosen, L. D. (1999). Don't Let Technology Enslave You. Workforce, 78(2), 56-58.
Wolever, R. Q., Bobinet, K. J., McCabe, K., Mackenzie, E. R., Fekete, E., Kusnick, C. A., & Baime, M. (2012). Effective and viable mind-body stress reduction in the workplace: a randomized controlled trial. Journal of occupational health psychology, 17(2), 246.
YENER, Ü. S. (2018). Teknostresin İş Performansı Üzerindeki Etkisi; Tükenmişliğin Aracı Rolü. Afyon Kocatepe University Journal of Social Sciences, 20(2) 85-101.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2020 ISPEC Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
