Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışları ile Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Örgütsel Sinizm Algıları Arasındaki İlişki
Özet Görüntüleme: 303 / PDF İndirme: 233
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7769250Anahtar Kelimeler:
Öğretmen- Etik Liderlik- Örgütsel SinizmÖzet
İlişkisel tarama modelinde tasarlanan bu araştırmanın amacı okul yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmaya 170’i erkek (% 79,7), 43’ü kadın (% 20,2) olmak üzere toplam 213 öğretmen gönüllü olarak katılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu, Etik Liderlik Ölçeği ve Örgütsel Sinizm Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde normallik varsayımları için çarpıklık basıklık değerlerine bakılmış ve dağılımın normal olduğu tespit edilmiştir. Sonraki aşamada ölçeklere ilişkin Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı incelenmiş ve Etik Liderlik Ölçeği için .98, Örgütsel Sinizm Ölçeği için ise .93 olarak tespit edilmiştir. Bu doğrultuda iki grup karşılaştırmasında t-testi, üç ve üzeri grup karşılaştırmasında ise anova testi kullanılmıştır. Anova analizi neticesinde ortaya çıkan farkın kaynağını belirlemek için post-hoc tukey testinden yararlanılmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkileri belirlemek için pearson-korelasyon analizi ve bağımsız değişkenlerin (etik liderlik alt boyutları) bağımlı değişkeni (örgütsel sinizim toplam puan) yordamadaki gücünü belirlemek için ise çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda demografik değişkenlere göre gruplar içinde anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. İki ölçek arasındaki ilişkiler incelendiğinde, etik liderlik alt boyutları ve örgütsel sinizm toplam puanı arasında negatif yönde orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çoklu regresyon analizi sonucunda, okul yöneticilerinin etik liderlik davranış düzeylerinin beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin örgütsel sinizm düzeyini anlamlı şekilde yordadığı ve varyansın yaklaşık % 16’sını açıkladığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak; etik liderlik ve örgütsel sinizmin demografik değişkenlere göre farklılaştığı söylenebilir.
Referanslar
Acar, G. (2011). Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışlarının Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet ve Motivasyon Düzeyleriyle İlişkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ahmadi, F. (2014). Örgütsel Sinizmin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Atatürk Üniversitesi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm Anabilim Dalı, Erzurum.
Altınkurt, Y. ve Karaköse, T. (2009). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Etik Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C:0, S:24, 269-280.
Atmaca, T. (2014). Okul Yöneticilerinin Kullandıkları Güç Türleri İle Öğretmenlerin Yaşadıkları Yıldırma, Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aydın, İ. (2003). Eğitim ve Öğretimde Etik. PegemA Yayınları, Ankara, 1. Baskı.
Baştepe, İ. (2009). Etkili Okulun Eğitim-Öğretim Süreci ve Ortamı Boyutlarının Nitelikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, ISSN:1304-0278, C:8,S.29, 76-83.
Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications.
Dean, J. W., Brandes, P. ve Dharwadkar, R. (1998). Organizational Cynicism. The Academy of Management Review, 2 (23), 341-352.
Demirtaş, Z., Özdemir, T. Y. ve Küçük, Ö. (2016). Okulların Bürokratik Yapısı, Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22 (2), 193-216. doi: 10.14527/kuey.2016.008
Efeoğlu, İ. E., İplik, E. (2011). Algılanan Örgütsel Adaletin Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik İlaç Sektöründe Bir Uygulama. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C:20, S:3, 343-360.
Güçlü, N. ve Okçu, V. (2015). İlköğretim Öğretmenlerinin Etkili Takım Çalışmasına İlişkin Algıları İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XII(I), 51-71.
Güzeller, C. ve Kalağan, G. (2008). Örgütsel Sinizm Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması ve Çeşitli Değişkenler Açısından Eğitim Örgütlerinde İncelenmesi. 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, 87-94.
Helvacı, M. A., ve Çetin, A. (2012). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin Belirlenmesi. Turkish Studies, 7(3), 1475-1497.
Hong, S., Malik, M. L., & Lee, M. K. (2003). Testing configural, metric, scalar, and latent mean invariance across genders in sociotropy and autonomy using a non-Western sample. Educational and Psychological Measurement, 63(4), 636-654.
Kalağan, G. ve Güzeller, C. (2010). Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 27, 83-97.
Kesimli, İ. (2013). Liderlik Davranış Türleri. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C:2, S:1, 1-10.
Kılıç, Ş. (2011). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişki (Keçiören İlçesi Örneği).
Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Küçükkaraduman, E. (2006). İlköğretim Okul Müdürlerinin Etik Davranışlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Lennick, D. ve Fred, K. (2005). “Etik Zekâ” Çevirenler: S. Alpagut, E. Nal ve H. Nal. İstanbul, CSA Global Publishing.
Madenoğlu, C., Uysal, Ş., Sarıer, Y., & Banoğlu, K. (2014). Okul Müdürlerinin Etik Liderlik Davranışları İle Öğretmenlerin İş Doyumlarının Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 20(1), 47-69. doi: 10.14527/kuey.2014.003.
Malkoç, N. ve Sunay, H. (2020). Özel spor işletmelerinde çalışan personelin örgütsel sinizm ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(1), 62-75.
Net: https://www.manpower.com.tr/blog/lider-nedir-lider-ile-yonetici-arasindaki-fark-nedir, erişim 26.02.2022, 11:50.
Okçu, V. (2014). Ortaöğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 20(4), 501-524. doi: 10.14527/kuey.2014.020.
Okçu, V., Şahin, H. M., Şahin, E. (2015). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin örgütsel sinizme ilişkin algılarının örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisi. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), ISSN: 2148-1148, Doi: 10.14486/IJSCS391, 298-313.
Özler, D. E., Atalay, C. G., ve Şahin, M. D. (2010). Örgütlerde sinizm güvensizlikle mi bulaşır? Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 47-57.
Reaves, J.L. (1993). Improving Campus Performance, Advances in Educational Productivity. London: V. 3, TAI Pers Inc.
Rebore, R. W. (2001). The ethics of educational leadership. Ohio: Merrill Prentice Hall.
Schroeder, Doris (2002). Ethics from the top: top management and ethical business. Business Ethics: An European Review, July, C.ll, N.3, s.260-267.
Şahin, E., Arslan, A., Sadık, R. (2017). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Örgütsel Sosyalleşme Düzeylerinin İncelenmesi. Uluslararası Multidisipliner Akademik Araştırmalar Dergisi, C:4, S:17, www.joimar.com.
Şimşek, Y. ve Altınkurt, Y. (2009). Okul Müdürlerinin Etik Liderlik Uygulamalarına İlişkin Öğretmen Görüşleri, Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi.
Tabachnick L, Fidell, (2013) Using Multivariate Statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.Türk Dil Kurumu https://sozluk.gov.tr/, erişim 27.04.2022, 10:25.
Türköz, T., Polat, M. ve Coşar, S. (2013). Çalışanların Örgütsel Güven ve Sinizm Algılarının Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Rolü. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, C.20, S.2, 285-302.
Yalçınkaya, A. (2014). Türkiye’de Örgütsel Sinizm: 2007-2012 Yılları Arasındaki Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme. Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, C:16, S:3, 106-130, ISSN: 1303-2860, DOI: 10.4026/1303-2860.2014.0258.x.
Yıldız, K. (2013). Örgütsel Bağlılık İle Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Muhalefet Arasındaki İlişki. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, V: 8/6, page. 853-879, ANKARA-TURKEY.
Yıldız, R. (2017). Toplumsal Kuralların Ahlaki Temelleri, Öyle Eyle Ki… Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, Y:7, S:15, 98-108.
Yılmaz, E. (2005). Etik Liderlik Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. XlV. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı, Pamukkale Üniversitesi, Denizli, ss.808-814.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ISPEC Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.