Okul Müdürlerinin Yönetim Tarzının Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Algı Düzeylerine Etkisi
Özet Görüntüleme: 270 / PDF İndirme: 175
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8359621Anahtar Kelimeler:
Yönetim- Yönetim Tarzı- Örgütsel Sinizm- ÖğretmenÖzet
Yapılan bu araştırma ile öğretmen görüşlerine göre okul müdürlerinin yönetim tarzı ve örgütsel sinizm Algı düzeylerinin belirlenip çeşitli değişkenler açısından incelenip değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın ana problemi doğrultusunda belirlenen alt problemlere cevaplar aranmıştır. Yapılan bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama araştırma yöntemi kullanılmış olup örneklem seçiminde ise basit seçkisiz örneklem yönteminden faydalanılmıştır. Araştırmanın örneklemi 210 kadın 300 erkek olmak üzere 510 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında değişkenlere ilişkin bilgileri elde etmek için Kişisel Bilgi Formundan , okul müdürlerinin yönetim tarzlarını elde etmek için Algılanan Müdür Yönetim Tarzı Ölçeğinden, örgütsel sinizme ilişkin veriler elde etmek için Örgütsel Sinizm Ölçeğinden faydalanılmıştır. Verileri analiz etmek için SPSS paket programı kullanılmış olup, analiz tekniklerinden faydalanılmıştır. Araştırmanın bulguları incelendiğinde öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin orta düzeyde olduğu görülmektedir. Öğretmen görüşlerine göre algılanan müdür yönetim tarzlarında ise işbirlikli yönetim tarzı alt boyutunda çoğu zaman otoriter yönetim tarzı, ilgisiz yönetim tarzı ve karşı koyucu yönetim tarzı olduğu öğretmenler tarafından belirtilmiştir. Demografik değişkenlere ilişkin analizlere bakıldığında öğretmen görüşlerinin örgütsel sinizm düzeylerinde medeni durum, mezuniyet durumu, hizmet durumu ve eğitim durumuna ilişkin anlamlı farklılık tespit edilmemiş sadece cinsiyete ilişkin farklılık tespit edilmiştir. Öğretmen görüşlerine göre algılanan müdür yönetim tarzlarında cinsiyete ilişkin otoriter, ilgisiz, karşı koyucu yönetim tarzında; mezuniyet durumuna ilişkin otoriter yönetim tarzında; medeni duruma ilişkin otoriter, ilgisiz, koyucu yönetim tarzında; hizmet yılına ilişkin işbirlikli yönetim tarzı boyutunda ve okul kademesine ilişkin tüm yönetim tarzları alt boyutlarında anlamlı farklılığa ulaşılmıştır.
Referanslar
Ahmadi, F. (2014). Örgütsel sinizmin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinin incelenmesi: Atatürk Üniversitesi çalışanları üzerine bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Akbulut, A. (2020). Öğretmenlerin örgütsel adalet ve örgütsel destek algılarının örgütsel sinizm tutumuna yönelik etkisinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul. Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
Akman, G. (2013). Sağlık Çalışanlarının Örgütsel ve Genel Sinizm Düzeylerinin Karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Aksoy, E. ve Bostancı, A. B. (2019). Öğretmenlerin Okullardaki Paylaşılan Liderlik Uygulamalarına Yönelik Algıları ile Örgütsel Sinizm Düzeyleri Arasındaki İlişki. Gelecek Vizyonlar Dergisi, 3 (4): 49-59.
Akyürek, M. İ. (2020). İnovasyon ve Liderlik. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3 (1):15-24.
Andersson, L. M. (1996). Employee cynicism: An examination using a contract violation framework. Human relations, 49(11), 1395-1418.
Andersson, L. M., & Bateman, T. S. (1997). Cynicism in the workplace: Some causes and effects. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 18(5), 449-469.
Arabacı, İ. B. (2010). “The effects of Depersonalization and Organizational Cynicism Levels on the Job Satisfaction of Educational Inspectors”, African Journal of Business Management, 4(13), 2802-2811.
Arabacı, H. (2019). Liderlik Stilleri ve Örgütsel Adalet İlişkisi, (Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Argon, T., & Dilekçi, Ü. (2014). Öğretmenlerin Okul Müdürlerinin Yönetim Tarzları Ve Kurumsal İtibara Yönelik Algıları Arasındaki İlişki. Electronic Turkish Studies, 9(2).
Baltaş, A. (2010). Türk Kültüründe Yönetmek, İstanbul: Remzi Kitabevi, 12.Basım.
Baki, N. (2022). Okul Yöneticilerinin Yönetim Tarzı İle Okulların Sosyal Sermaye Düzeyi Arasındaki İlişki (Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstiütüsü, Mersin.
Başaran, İ. E. (1991). Örgütsel Davranış İnsanın Üretim Gücü, Gül Yayınevi, Ankara.
Başaran, M. (2017). Okul yöneticilerinin yönetim biçimleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Brandes, P., Castro, S. L., James, M. S., Martinez, A. D., Matherly, T. A., Ferris, G. R., & Hochwarter, W. A. (2008). The interactive effects of job insecurity and organizational cynicism on work effort following a layoff. Journal of Leadership & Organizational Studies, 14(3), 233-247.
Buluç, B. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(57), 5-34.
Bursalıoğlu, Z. (2010). Açıklamalı eğitim yönetimi terimleri sözlüğü. (2. Baskı) Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum,14. Baskı, Pegem Akademi, Ankara.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, 9. Baskı, Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
Çelik, V. (2003). Eğitimsel liderlik (3. baskı). Pegem A Yayıncılık.
Çelik, V. (2012). Okul Kültürü ve Yönetimi. Ankara: Pegem Yayınevi.
Dean, J.W., Brandes, P. and Dharwadkar, R., (1998). Organizational Cynicism. The Academy of Management Review, 23 (2): 341-352.
Demirçelik, E. (2017). Okul müdürlerinin liderlik stilleriyle öğretmenlerin örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişki (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Diebig, M., Bormann, K. C., & Rowold, J. (2016). A double-edged sword: Relationship between full-range leadership behaviors and followers' hair cortisol level. The Leadership Quarterly, 27(4), 684-696.
Doğan, S. (2007). Vizyona Dayalı Liderlik, İstanbul: Kare Yayınları İkinci Baskı.
Eaton, J. A. (2000). A social motivation approach to organizational cynicism. York University.
Efilti, S., Gönen, Y., & Öztürk, F. (2008). Örgütsel sinizm: Akdeniz Üniversitesinde görev yapan yönetici sekreterler üzerinde bir alan araştırması. 7. Ulusal büro yönetimi ve sekreterlik kongresi, 24, 1-14.
Erdost, H. E., Karacaoğlu, K., & Reyhanoğlu, M. (2007). Örgütsel sinizm kavramı ve ilgili ölçeklerin Türkiye’deki bir firmada test edilmesi.
Eren, E. (2019). Yönetim ve Organizasyon. İstanbul: Beta Yayınları.
Eraslan, L. (2004). Liderlik Olgusunun Tarihsel Evrimi, Temel Kavramlar Ve Yeni Liderlik Paradigmasının Analizi. Milli Eğitim Dergisi, 162(3). https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/162/eraslan.htm
Mayıs 2021).
Erdil, O., Keskin, H., İmamoğlu, S.Z. ve Erat, S. (2004). “Yönetim Tarzı ve Çalışma Koşulları, Arkadaşlık Ortamı ve Takdir Edilme Duygusu ile İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(1), 17-26.
Erdoğan, İ. (2014). Eğitim ve okul yönetimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
Ergin, U. (2008). Yetkeci Yönetim Tarzının Öğretmen Performansına Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Ertuğrul, Ş. (2009). İstanbul İli İlköğretim Okulu Müdürlerinin Yönetim Biçimleri İle Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki (Fatih İlçesi Örneği) .Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Gedik, A., & Üstüner, M. (2019). Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerine Algıladıkları Müdür Yönetim Tarzının Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (37), 53-68. Gedikoğlu, T. (2015). Liderlik ve okul yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Gezeroğlu, E. (2020). Örgütsel politika ve örgütsel sinizm algılarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). 7 Aralık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstiütüsü, Kilis.
Güzeller, C. ve Kalağan, G. (2008). “Örgütsel Sinizm Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması ve Çeşitli Değişkenler Açısından Eğitim Örgütlerinde İncelenmesi”, 16. UlusalYönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı (87- 94), İstanbul.
Helvacı, M. A. ve Çetin, A. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin belirlenmesi (Uşak ili örneği). Turkish Studies, 7(3):1475-1497.
Hıdıroğlu, A. (2018). Okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan liderlik stilleri ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki (Tekirdağ örneği). [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi. Çev. Edt: S. Turan). Ankara: Nobel.
İşeri, B. (2019). Okul Müdürlerinin Yönetim Tarzına İlişkin Öğretmen Görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstiütüsü, Bolu.
Kahraman, Ü. (2019). Okul yöneticilerinin yönetim tarzı, örgüt dna’sı ve örgütsel değişimin okullardaki korku kültürüne etkisi, (Yayımlanmamış doktora tezi). Pamukkale Üniversitesi eğitim bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Kalağan, G., & Güzeller, C.O. (2010). Öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(27): 83-97.
Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi, 22. Baskı, Nobel Yayıncılık, Ankara.
Kılıç Cengiz, T. (2022). Ortaokullarda Görev Yapan Öğretmenlerin Genel Ve Örgütsel Sinizm Düzeylerinin Çeşitli DeğişkenlerAçısından İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). 7 Aralık Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstiütüsü, İstanbul.
Kılıç, Ş. (2011). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişki: Keçiören İlçesi Örneği.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kılıç, E. D. (2013). “İlköğretim Okullarında Sinisizm: Şanlıurfa Örneği”, Bilim ve Kültür -Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, 2, 58-70.
Kim, P. E., & Kim, S. (2005). Profiles of schools administrators in South Korea: a comparative perspective. Educational Management Administration & Leadership, 33(3), 286-310.
Moiden, N. (2020). Evolution of leadership in nursing. Nursing Management (through 2013), 9(7), 20.
Mullins, T. D. (2015). Passing the Leadership Baton: A Winning Transition Plan for Your Ministry. Thomas Nelson.
Nartgün, Ş. S., & Ertürk, R. (2018). Okul müdürlerinin okul yönetim tarzları ile örgüt iklimi arasındaki ilişki. Eğitim Bilimlerinde Örnek Araştırmalar içinde (ss. 221-245). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Nartgün, Ş. S. ve Kartal, V. (2013). Öğretmenlerin örgütsel sinizm ve örgütsel sessizlik hakkındaki görüşleri. Bartın University Journal of Faculty of Education, 2(2),47-67. https://dergipark.org.tr/en/pub/buefad/issue/3813/51114.
Niyazi, C. A. N., Bakan, İ., Erşahan, B., & Büyükbeşe, T. Covid-19 Korkusu, Bireysel Stres ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Bir Alan Araştırması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 266-286.
Ogunola, A.A., Kalejaiye, P.O. and Abrifor, C.A. (2013). “Management Style as a Correlate of Job Performance of Employees of Selected Nigerian Brewing İndustries”, African Journal of Business Management, 7 (36), 1-8.
Özgan, H., Külekçi, E. ve Özkan, M. (2012). “Öğretim Elemanlarının Örgütsel Sinizm ile Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, International Online Journal of Educational Sciences, 4(1). 196-205.
Özcalık, F. (2017). Pozitif ve negatif duygusallığın örgütsel sinizm üzerindeki etkisinde psikolojik sermayenin rolü (Doktora Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
Özturan, M. (2018). Yöneticilerin duygusal zekâ düzeylerinin, yönetim tarzları ve örgütsel yabancılaşma duyguları üzerindeki etkisinin incelenmesi, (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Özler, D. E., Atalay, C. G. ve Şahin, M. D. (2010). Örgütlerde Sinizm Güvensizlikle mi Bulaşır?. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2): 47-57.
Robbins, S. P., Decenzo, D. A. & Coulter, M. (2013). Yönetimin esasları: Temel kavramlar ve uygulamalar, Çev. Ed. A. Öğüt. Ankara: Nobel.
Sarı, M., Yıldız, E. ve Canoğulları, E. (2018).Öğretmenlerin algıladıkları müdür yönetim tarzı ile mesleki motivasyon düzeyleri arasındaki ilişki. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(10), 188-208, doi:10.20860/ijoses.467606
Simkins, T. (2005). Leadership in Education: What works or what makes sense? Educational Management Administration & Leadership, 33(1), 9-26.
Şenses, B. (2018). Örgütsel Sinizm: Liderin Davranış Tarzına Göre Ortaya Çıkan Bir Tutum. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi, 1(1): 52.
TDK, (2022). 13. 10. 2022 tarihinde TDK: www.tdk.gov.tr adresinden alındı.
Terzi, A. R. ve Kurt, T. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 166, 98-111.
Tokmak, M. (2019). Örgütsel Sinizm Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,(53), 183-203.
Tuğsal, T. (2019). Liderlik teorileri ve özellikler yaklaşımı. Liderlik ve Kurumsal Yönetim Teori ve Güncel Araştırmalar, ed. Tuğsal, 15-30.
Üstüner, M. (2016). “Algılanan Müdür Yönetim Tarzı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(3), 429-457.
Wilmes, V., Scheiper, S., Roehr, W., Niess, C., Kippenberger, S., Steinhorst, K., ... & Kauferstein, S. (2020). Increased inducible nitric oxide synthase (iNOS) expression in human myocardial infarction. International journal of legal medicine, 134(2), 575-581.
Vance. R.J.. Brooks, S.M. & Tesluk. P.E. ( 1997 manuscript submitted for publication) Organizational Cynicism. Cynical cultures and Organizational Change.
Vasilev, A., & Todorova, T. (2016). some transaction cost effects of authoritarian Management.
Yılmaz, M. (2016). Okul yöneticilerinin yönetim tarzlarının sosyo-demografik faktörleri bağlamında incelenmesi: kadın yöneticiler üzerinde bir araştırma. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 5(15), 293-313.
Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2016). Öğretmenlerin Mizah Tarzları İle Örgütsel Sinizme İlişkin Görüşleri Arasındaki İlişki. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (32):122-143.
Yörük, D., Dündar, S. ve Topçu, B. (2011). Türkiye’deki belediye başkanlarının liderlik tarzı ve liderlik tarzını etkileyen faktörler. Ege Akademik Bakış, 11(1),103-109.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ISPEC Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.