Futbol Fanatikliğinin Saldırganlık Davranışı, Öfke Duygusu ve Dürtüsellik İle İlişkisi
Özet Görüntüleme: 440 / PDF İndirme: 458
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7995654Anahtar Kelimeler:
Futbol Fanatikliği- Saldırganlık- Öfke- DürtüsellikÖzet
Bu araştırmanın amacı futbol fanatikliğinin saldırganlık davranışı, öfke duygusu ve dürtüsellik ile arasındaki ilişkisinin incelenmesidir. Araştırmanın evrenini 18 yaş üstü takım tutan bireyler oluşturmaktadır. Çalışma 145 kadın, 245 erkek olmak üzere 390 kişiden oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Futbol Taraftarı Fanatiklik Ölçeği (FTFÖ), Buss, Perry Saldırganlık Ölçeği (BPSÖ), Çok Boyutlu Öfke Ölçeği (ÇBÖÖ) ve Barratt Dürtüsellik Ölçeği – 11 (BDÖ-11) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Buss- Perry Saldırganlık Ölçeği ile Futbol Taraftarı Fanatiklik Ölçeği ve Çok Boyutlu Öfke Ölçeği ile Futbol Taraftarı Fanatiklik Ölçeği puanları arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Katılımcıların BDÖ-11 de yer alan motor dürtüsellik ve dikkat dürtüselliği alt boyutları ile FTFÖ puanları arasında negatif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Katılımcıların BDÖ-11 de yer alan plan yapma ile FTFÖ puanları arasında pozitif yönlü ilişki bulunmuştur (p<0,05). Katılımcıların BPSÖ puanları FTFÖ puanlarını istatistiksel olarak negatif yönde ve anlamlı düzeyde yordamaktadır. Aynı zamanda ÇBÖÖ puanları da FTFÖ puanlarını istatistiki olarak negatif yönde ve anlamlı düzeyde yordamaktadır. Fakat BDÖ-11 puanları FTFÖ puanlarını istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordamamaktadır. Araştırma sonucu futbol fanatikliğinin bazı sosyo-demografik bilgilere göre farklılaştığını bunun yanı sıra öfke duygusu ve saldırganlık davranışlarına neden olduğunu göstermektedir.
Referanslar
Açak, M., Düz, S., Karataş, Ö., Karademir T., Kurak, K., & Bayer, R. (2018). Türkiye futbol federasyonu 1. Ligindeki taraftarların fanatiklik durumlarının incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20 (3), 8-23.
Aktükün, İ. (2010). Futbolun siyasi tarihine kenar notları. Cogita, 2 (63), 9-26.
Arıkan Y. (2007). Futbolda şiddet ve polis. Polis Bilimleri Dergisi, 9 (4), 109-132.
Ayan, S. (2006). Şiddet ve fanatizm. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7 (2),191-209.
Balkaya, F. (2001). Öfke: Temel boyutları, nedenleri ve sonuçları. Türk Psikoloji
Yazıları, 4 (7), 21-45.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., K., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları.
Cenkseven, F. (2003). Öfke yönetimi becerileri programinin ergenlerin öfke ve saldirganlik düzeylerine etkisi. Egitim Bilimleri ve Uygulama, 2 (2), 153-167
Çakıroğlu, B. (2022). Futbol taraftarlarının fanatizm duyguları ile siber zorbalık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
Dal, S., Odabaş, İ., Suna, N., Bulgan, Ç. & Akkaya, S. (2012). Türkiye Futbol Süper Ligi Derbi Maçı İzleyicilerinin Öfke ve Saldırganlık Davranışlarının İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4 (1-2), 45-48.
Dever, A. (2010). Spor sosyolojisi. Siyasal Kitapevi.
Doğaner, S., Erdeveciler, Ö., Balcı, V., Uyar, Y., Bağış, T. Ö., & Ercan, M. (2021). Futbol taraftarlarının fanatiklik düzeylerinin belirlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19 (4), 257-269.
Eroğlu, F. (2015). Davranış bilimleri. Beta Yayınevi.
Güler, C. (2020). Futbol taraftarlarının fanatiklik ve lisanslı ürün satın alma düzeylerinin incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 16 (32), 4784-4808.
Gülle, M., Soyer, F., & Çağrı Ç.M. (2017). Açık saha ve kapalı saha taraftarlarının saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1), 57-64.
Karataş, Z. (2008). Lise öğrencilerinde öfke ve saldırganlık. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (3), 277-294.
Kılcıgil, E. (2003). Psycho-social aspects of reactions by football fans concerning violence. Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi. Spormetre, 1 (1), 21-29.
Koçer, M. (2012). Futbol derneklerine üye olan taraftarların şiddet ve holiganizm eğilimlerinin belirlenmesi: Kayseri örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(32), 111- 135.
Köknel, Ö. (1996). Bireysel ve toplumsal şiddet. Altın Kitaplar Yayınevi.
Özcan, S. (2011). Temel tenis teknik öğretiminde iki farklı antrenman modunun teknik biyometrik ve fizyolojik özellikler üzerine etkisinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Özdemir, P. G., Selvi, Y., & Aydin, A. (2012). Dürtüsellik ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4 (3), 293-314.
Özmen, A. (2006). Öfke: Kuramsal yaklaşımlar ve bireylerde öfkenin ortaya çıkmasına neden olan etmenler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39 (1), 39-56.
Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. Kriz dergisi, 11 (2), 19-27.
Tanyeri, L. (2019). Futbol taraftarı fanatikliği: Üniversite öğrencileri örneği. Spor Eğitim Dergisi, 3 (2), 89-97.
Taşan, Ö.F. (2022). Ergenlerde ilişkisel saldırganlık ile utanç ve suçluluk arasındaki ilişkide ahlaki çözülmenin aracı rolü. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
Taşmektepligil, M., Çankaya, S. & Tunç, T. (2015). Futbol Taraftarı Fanatiklik Ölçeği. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 6 (1), 41-49.
Tatlılıoğlu K. &Karaca, M. (2013). Öfke olgusu hakkında sosyal psikolojik bir değerlendirme. A Social Psychological Evaluation About Anger, 6 (6), 1101-1123.
Türk Dil Kurumu (2021). Okullar için Türkçe sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.
Yazıcı, K. & Yazıcı, A.E. (2010). Dürtüselliğin nöroanatomik ve nörokimyasal temelleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2 (2), 254-280.
Yıldız, H., & Açak, M. (2018). Lise öğrencilerinin futbol fanatiklik düzeylerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (3), 738-748.
-748.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ISPEC Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.