Kişilik Bozuklukları Tedavisinde Yapay Zeka’nın Kullanımı Üzerine Sistematik Derleme
Özet Görüntüleme: 27 / PDF İndirme: 20
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14565540%20Anahtar Kelimeler:
ChatGPT- Chatbot- Kişilik bozukluklarıÖzet
Bu çalışmanın amacı, kişilik bozukluklarını tedavi ederken yapay zeka ile desteklenmiş chatbotları kullanmanın yararlı olup olmadığı incelemektir. Araştırma yöntemi olarak sistematik derleme kullanılmakta ve herhangi ölçek veya saha çalışması kullanılmamıştır. Ele alınan Türkçe ve İngilizce kaynaklar 2010-2024 yılları arasını kapsamaktadır ve bu kaynaklar olgu sunumları ile derleme makaleleriyle oluşmuştur. Sistematik derleme çalışması, Mart 2022 ve Nisan 2024 şeklinde aşamalandırılarak gerçekleştirilmiştir. Yapılan literatür taraması sonucunda toplamda 6 çalışma incelenmiştir. Bu çalışmaların sonuçları incelendiğinde, yapay zeka tabanlı sohbet robotlarının kişilik bozuklukları tedavi edilirken tanı, değerlendirme ve terapi süreçlerinde erişilebilirlik ve kişiselleştirme gibi çeşitli avantajlar sunduğu; ancak etik sorunlar ve duyguları tanıma gibi konularında sınırlılıkları olduğu düşünülmektedir. Yapay zeka’nın mevcut terapi süreçlerinde yararlı olabileceği, ancak bu teknolojilerin güvenli ve etkili bir şekilde kullanılabilmesi için üzerine daha fazla araştırma ve düzenlemeye gerek duyulduğu gözlenmiştir. Bu sebeple, yapay zeka destekli araçların tedaviye yarar sağlama potansiyeli dikkat çekmekte ve bu alanda çalışmaların artırılması gerektiği vurgulanmaktadır.
Referanslar
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.).
Barnicot, K., Armstrong, D., Thompson, M., & Soady, J. (2016). The impact of therapeutic alliance and self-efficacy on the outcome of dialectical behavior therapy for borderline personality disorder. Psychological Medicine, 46(1), 165-172.
Bloom, J. M., Woodward, E. N., Susmaras, T., & Pantalone, D. W. (2012). Use of dialectical behavior therapy in inpatient settings: A systematic review. Psychiatric Services, 63(9), 880-885.
Heerebrand, A. (2020). The impact of dialectical behavior therapy on borderline personality disorder patients: A meta-analysis of clinical outcomes. Journal of Borderline Personality Disorders, 7(3), 201-214.
Linehan, M. M. (1993). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder. Guilford Press.
McMain, S. F., Guimond, T., Cardish, R., Streiner, D. L., & Links, P. S. (2009). Clinical outcomes of dialectical behavior therapy versus general psychiatric management for borderline personality disorder. The American Journal of Psychiatry, 166(12), 1365-1374.
McMain, S., et al. (2022). A randomized controlled trial of 6- versus 12-month dialectical behavior therapy for borderline personality disorder. American Journal of Psychiatry, 179(1), 38-47.
Mohamadizadeh, S., et al. (2017). Comparing the effects of schema therapy and dialectical behavior therapy on emotion regulation and suicidal ideation in patients with borderline personality disorder. Iranian Journal of Psychiatry, 12(2), 91-100.
Neacsiu, A. D., Rizvi, S. L., & Linehan, M. M. (2010). Dialectical behavior therapy skills use as a mediator and outcome of treatment for borderline personality disorder. Behavior Research and Therapy, 48(9), 832-839.
Paris, J. (2015). Personality disorders over time: Precursors, course, and outcome. American Psychiatric Publishing.
Radfar, S., & Rawassizadeh, R. (2022). AI-Powered Chatbots in Mental Health: Promises and Pitfalls. IEEE Access, 10, 45690-45704.
Yüce, T. (2020). Diyalektik Davranış Terapisinin sınırda kişilik bozukluğu tedavisindeki yeri: Bir gözden geçirme çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 31(4), 213-221.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 ISPEC Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.