Toplumsal Kaygı Bozukluğunda (Sosyal Fobi) Bilişsel Davranışçı Terapi: Olgu Sunumu
Özet Görüntüleme: 1046 / PDF İndirme: 769
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8357001Anahtar Kelimeler:
Toplumsal Kaygı Bozukluğu- Bilişsel Davranışçı Terapi- Sosyal FobiÖzet
Bu olgu sunumunda, DSM -V tanı kriterleri baz alınarak sosyal fobi (toplumsal kaygı bozukluğu) belirtileri gösteren 26 yaşında bir kadın danışana bilişsel davranışçı terapi yöntemiyle tedavi süreci uygulanmıştır. Danışan iletişim ve insan ilişkileri kurmakta zorluk çekmekte, yeni biriyle tanışmaktan, konuşmaktan, insanlara bir şey sormaktan çekinmekte, tanımadığı yabancı ortamlara girmek istememekte, insanlara hayır diyememekte, beraberinde bu gibi durumlarda oldukça yoğun bir kaygı ve korku duymakta, heyecanlanmakta, yüzde kızarma, terleme ve titreme yaşamaktadır. Şikayetlerinin son 1 yıldır bariz bir şekilde ortaya çıktığını ve bu durumun kendisinin iş hayatını, sosyal hayatını, halen lisansüstü eğitimine devam ettiği için akademik hayatını ve yaşantısının tümünü olumsuz etkilediğini, bu durumdan dolayı oldukça rahatsızlık ve yoğun kaygı duyduğunu ifade etmiştir. DSM-V tanı ölçütleri göz önünde bulundurularak semptomların sosyal fobi (toplumsal kaygı bozukluğu) tanısal ölçütlerini karşıladığı ortadadır. Danışan içinde bulunduğu bu durumun üstesinden gelemediğini, sorunun çözüme kavuşması için profesyonel bir desteğe başvurduğunu bildirmiştir. İlk olarak danışana bozukluğun ne olduğu, klinik tablosu, tedavi yöntemleri ve tedavinin seyri ile ilgili kapsamlı bilgi verilmiş, baş etme becerileri ile ilgili psikoeğitim verilmiştir. Sonrasında bilişsel davranışçı terapinin ne olduğu, nasıl bir terapi yöntemi olduğu, nasıl ilerleyeceği ve içeriğinin ne olduğu hakkında bilgilendirilmeler yapılarak psikoeğitim verilmiştir. Seanslar danışan ile işbirlikçi bir tutum içinde gerçekleştirilmiştir. Seanslar boyunca danışan için uygun olduğu düşünülen çeşitli bilişsel ve davranışçı teknikler kullanılmıştır. Yapılan müdahaleler sonucunda terapi süreci boyunca bilişsel, davranışsal değişiklikler ve bilişsel davranışçı terapinin sosyal fobi üzerindeki olumlu etkileri gözlemlenmiştir.
Referanslar
Apak, E., & Yaman, Ö.M. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Nomofobi Yaygınlığı Ve Nomofobi İle Sosyal Fobi Arasındaki İlişki: Bingöl Üniversitesi Örneklemi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions,6(3), 609-627.
Arslan, Z., Oğuz, E., Varlıklıöz, K., Keskinkılıç, A., Alagöz, N., & Akto, S. (2022). Türkiye’de Sosyal Kaygu Ve Sosyal Fobi İle İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. Bilimsel Eğitim Araştırmaları, 6, 278-305.
Bal, U., Çakmak, S., & Uğuz, S. (2013). Anksiyete Bozukluklarında Cinsiyete Göre Semptom Farklılıkları. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 22(4), 441-459.
Bayramkaya, E., Toros, F., & Özge, C. (2005). Ergenlerde Sosyal Fobi İle Depresyon, Öz Kavram, Sigara Alışkanlığı Arasındaki İlişki. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 15, 165-173.
Bilge, Y., Gül, E., & Birçek, N. (2020). Bir Sosyal Fobi Vakasında Bilişsel Davranışçı Terapi ve Sanal Gerçeklik Kombinasyonu. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi Ve Araştırmalar Dergisi, 9(2), 158-165.
Doğan, T., & Okumuşoğlu, S. (2022). Toplumsal Kaygı Bozukluğu Olan Yetişkin Bireylerde Bilişsel Davranışçı Grup Terapilerinin Etkililiği: Bir Sistematik Gözden Geçirme. LAÜ Sosyal Bilimle Dergisi, 13(1), 19-39.
Dilbaz, N. (1997). Sosyal Fobi. Psikiyatri Dünyası, 1, 18-24.
Ergün, N. (2005). Gençlerde Sosyal Fobi. Doğuanadolu Bölgesi Araştırmaları, 4(1), 84-88.
Gültekin, B.K., & Dereboy, İ.F. (2011). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Fobinin Yaygınlığı Ve Sosyal Fobinin Yaşam Kalitesi , Akademik Başarı Ve Klinik Oluşumu Üzerine Etkileri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 22, 1-9.
Haspolat, N.K., & Kağan, M. (2017). Sosyal Fobinin Yordayıcıları Olarak Beden İmajı Ve Benlik Saygısı. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 139-152.
Kaval, N., & Sütçü, S. (2016). Çocuk ve Ergenlerde Sosyal Anksiyete Bozukluğunun Tedavisinde Bilişsel-Davranışçı Grup Terapisinin Etkililiği: Sistematik Bir Gözden Geçirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8(1), 3-22.
Kermen, U., & Erden, S. (2019). Bilişsel Davranışçı Yaklaşım Temelli Bir Psikolojik Danışma Programının Ergenlerin Sosyal Fobi ve Mizah Düzeylerine Etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 831-844.
Mercan, N., Oyur, E., Alamur, B., Gül, S., & Bengül, S. (2012). İşyeri Yalnızlığı Ve Sosyal Fobi Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma. Organizasyon Ve Yöntem Bilimleri Dergisi, 4(1).
Özcan, Ö., & Çelik, G.G. (2017). Bilişsel Davranışçı Terapi. Turkiye Klinikleri J Child Psychiatry-Special Topic, 3(2), 115-20.
Piştof, S., & Şanlı, E. (2013). Bilişsel Davranışçı Terapide Metafor Kullanımı. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2,182-189.
Sungur, M.Z. (2000). Bilişsel Davranışçı Yaklaşımlar Ve Sosyal Fobi. Klinik Psikiyatri, 2, 27-32.
Turan, M., Çilli, A.S., Aşkın, R., Herken, H., Kaya, N., & Kucur, R. (2000). Sosyal Fobinin Diğer Psikiyatrik Hastalıklarla Birlikteliği. Klinik Psikiyatri, 3, 170-175.
Türkçapar, M.H. (1999).Sosyal Fobinin Psikolojik Kuramı. Klinik Psikiyatri, 2, 247-253.
Yalçın, M., & Sütçü, S. (2016). Yetişkinlerde Sosyal Fobinin Tedavisinde Bilişsel Davranışçı Grup Terapisinin Etkililiği: Sistematik Bir Gözden Geçirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8(1), 61-78.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ISPEC Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.